|
|
Operationele test met laserwapen op USS Ponce
Laatst aangepast: 17-11-2014
Sinds deze zomer vaart het Amerikaanse marineschip USS Ponce met een prototype laserwapen om te testen hoe een dergelijk wapensysteem in een operationele omgeving kan worden ingezet. Hiermee lijkt de ontwikkeling van laserwapens in oorlogsvoering een nieuwe fase te zijn ingegaan. Half november 2014 gaf de Amerikaanse marine voor het eerst een foto vrij van het laserwapen op de Ponce.
Laserwapen op de brug van USS Ponce. Deze foto werd half november 2014 vrijgegeven. (Foto: US Navy)
Lasertests Amerikaanse marine
In 2002 is de US Navy gestart met diverse onderzoeken naar en ontwikkeling van laserwapens. Zo wordt onderzoek gedaan naar de inzet van laag vermogen laser (10kW) op een machinegeweer. Daarnaast zal in 2015 verder onderzoek worden gedaan naar de inzet van laser als een softkill wapen tegen electro optische sensoren (bijvoorbeeld als verdediging tegen hittezoekende raketten). Het ontwikkeltraject van het systeem dat nu op USS Ponce staat, lijkt echter het meest concreet en succesvol te zijn. Het lijkt te leiden tot een systeem dat vrij brede inzetmogelijkheden kent tegen relatief lage kosten en binnen de grenzen van wat huidige schepen aan elektriciteit kunnen leveren.
Laser als wapen
Laserwapens zijn zeker nog niet de onoverwinnelijke systemen die iedereen wel kent uit science fiction films. Op dit moment kent de inzet van laser als wapen duidelijke beperkingen.
Toch zijn er potentiele voordelen aan de inzet van laserwapens die de kosten voor het onderzoek ($ 150 miljoen) rechtvaardigen.
Zo worden de kosten voor inzet zeer laag geschat (1 dollar per schot) en kan de inzet schijnbaar oneindig duren, omdat er alleen energie nodig is en geen munitie. Laserenergie reist bovendien met de lichtsnelheid naar zijn doel. Dit maakt het berekenen van de vuuroplossing tegen snelle of snel bewegende doelen veel eenvoudiger dan bij conventionele munitie, waarbij immers berekend moet worden waar het doel zal zijn als het projectiel de afstand heeft afgelegd. Daarnaast kan laser worden ingezet als precisiewapen zonder veel nevenschade te veroorzaken.
Beelden van een eerdere test, waarbij langzaam vliegende UAV's (drones) werden uitgeschakeld.
Nadelen zijn er ook: laser is een line-of-sight wapen en lichtenergie kan zich laten verstoren door deeltjes in de atmosfeer (zoals stof, water, rook). Ook is er veel vermogen en koelcapaciteit nodig voor een effectieve inzet. De meeste marineschepen kunnen nu niet voldoende elektrisch vermogen en koeling leveren om een laser van meer dan 100kW effectief in te zetten. Als de ontwikkelingen dus gaan richting hogere vermogens, dan zullen er significante aanpassingen nodig zijn aan de schepen waar ze op moeten komen, of kunnen ze alleen op nieuwe schepen worden geplaatst.
Laserwapens zijn dus zeker niet de oplossing voor alle problemen die andere wapens nu kennen. Maar het zou wel een aanvulling kunnen zijn op bestaande systemen. Op basis van de huidige ontwikkelingen, zou inzet mogelijk zijn tegen bijvoorbeeld UAV's, raketten, mortieren en granaten. Bovendien kan laser door zijn precisie en vermogen worden ingezet als "softkill"wapen tegen infrarood sensoren in bijvoorbeeld raketten en inlichtingensystemen. Hierbij wordt door het gebruikte vermogen de sensor vernietigd, waardoor het doelsysteem onbruikbaar wordt.
USS Ponce als moederschip van mijnenbestrijdingsvaartuigen. (Foto: US Navy)
Test met USS Ponce
Van de tests met het wapen dat nu op USS Ponce staat, zijn een aantal resultaten bekend. In 2009 werden vijf succesvolle tests gedaan tegen een vliegende drone op een testcentrum in de woestijn in California. In 2010 zijn tests uitgevoerd waarbij een opstelling aan de kust afrekende met vliegende drones, varende RHIB's en electro optische sensoren. In 2012 is het systeem op zee getest aan boord van USS Dewey terwijl het op het helikopterdek stond opgesteld.
Met het plaatsen van het systeem aan boord van USS Ponce wordt verder gekeken naar de mogelijke operationele toepassingen en beperkingen aan boord van een schip. USS Ponce wordt op dit moment operationeel ingezet als mijnenbestrijdingsmoederschip in het Midden-Oosten. Zo wordt het systeem onder operationele omstandigheden getest. Op basis van de testen op USS Ponce kan de US Navy besluiten om het ontwikkeltraject af te ronden en een volwaardig programma te starten voor de implementatie dit laserwapen aan boord van schepen.
Het prototype
Het huidige prototype aan boord van USS Ponce is een fiber Solid State Laser met een vermogen van 33kW. Het wapen is opgebouwd uit elementen die ook commercieel wordt ingezet in bijvoorbeeld (laser)snijbranders. De constructie kent een eigen platform, maar het maakte tijdens die tests gebruik van de sensoren van het Phalanx close-in weapon system. Dit is een goede indicatie voor de verwachtbare algemene inzetmogelijkheden. Het is systeem zal in de toekomst waarschijnlijk worden toegevoegd aan de Phalanxopstelling. Hiermee worden de inzetmogelijkheden van dat wapen verbreed, doordat er bij gebruik gekozen kan worden tussen de "conventionele" kogels of de inzet van laser. Ook geeft het aan waar de toegevoegde waarde van laser op dit moment wordt gezocht: op korte afstand en met name defensief.
Mogelijk leidt de doorontwikkeling van lasertoepassingen in de toekomst tot systemen met veel meer vermogen waardoor de inzettoepassing kan worden vergroot, maar zover is het systeem op USS Ponce zeker nog niet. Het zal zeker nog wel enkele jaren duren voordat een lasersysteem echt wordt ingezet als operationeel wapensysteem aan boord van schepen.
Overzicht van de inzetmogelijkheden van laser
| Vermogen |
Tot 100kW |
300-500kW |
>1MW |
| Te gebruiken tegen |
UAV's
Kleine bootjes
Granaten
Electro optische raketten
Sensoren
Volgen van doelen
|
Zelfde als bij 100kW, maar op grotere afstand |
Zelfde als hiervoor en bovendien tegen ballistic missiles |
| Benodigd vermogen en koelcapaciteit |
<400kW en 68 ton |
<25MW en 560 ton |
10-20MW en 1400 ton |
| Inzetbaar vanaf |
2017 |
2022 |
>2025 |
Referenties
- http://fas.org/sgp/crs/weapons/R41526.pdf
- www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA557757
Sinds 13 augustus 2001
|
