Eerste raketlancering LCF
Bericht geplaatst: 27-11-2003
Eerste lancering LCF
Hr.Ms. De Zeven Provinciën heeft op 26 en 27 november met succes haar eerste lanceringen uitgevoerd met het "vertical launch system". Nabij het Portugese eiland Madeira (ter hoogte van Marokko) heeft het schip Standard Missiles en Evolved Sea Sparrow Missiles afgeschoten op onbemande doelvliegtuigen. Naast het Luchtverdediging- en Commando Fregat (LCF) waren Hr.Ms. Van Speijk en een Orion patrouillevliegtuig aanwezig.
Hr.Ms. De Zeven Provinciën lanceert een Standard Missile - 2 . (foto www.natoseasparrow.org)
26 november stond in het teken van de lancering van Standard Missiles vanaf Hr.Ms. De Zeven Provinciën (M-fregatten hebben dit wapen niet). Een dag later werd gelanceerd vanaf beide schepen. Ditmaal ging het om de Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM), deze raket is (evenals de Standard Missile) een raket tegen luchtdoelen, maar dan voor korte afstand. De raketten werden op onbemande doelvliegtuigen (zogenaamde drones afgestuurd). Deze drones werden vanaf het helidek door Grieks personeel (dat speciaal hiervoor aan boord was gekomen) richting één van beide schepen gestuurd. Deze vuurden er vervolgens raketten op af.
Eerste keren
De lancering was de eerste waarbij vanaf een Nederlands schip met het MK 41 VLS (naam van het vertical launch system aan boord LCF) een raket is gelanceerd, tevens was het de eerste keer dat een Nederlands schip een Standard Missile 2 lanceerde (voorheen alleen SM-1) dat deze Standard Missile verticaal werd gelanceerd en het was de eerste keer dat een Nederlands schip de ESSM lanceerde. Tot slot was deze lancering uniek, omdat voor de eerste maal de technische werking van het luchtverdedigingssysteem is aangetoond.
Hiermee wordt gedoeld op het geïntegreerde systeem van het nieuwe geleidingsprincipe (het sturen van raketten naar het doel) met behulp van de mulitifunctieradar Active Phased Array Radar (APAR) en daarvoor aangepaste raketten.
Het systeem is ontwikkeld in nauwe samenwerking tussen de Koninklijke Marine, de Duitse- en de Canadese marine. Ook de Amerikaanse marine was hierbij betrokken, alsmede diverse defensie gerelateerde industrieën en onderzoeksinstituten in deze landen (met Thales Naval Nederland als hoofdaannemer). De software die de sensoren (radars, infraroodcamera's, enz) en de wapens aan elkaar koppelt is ontwikkeld door het systeemhuis van de Koninklijke Marine: CAMS-Force Vision.
Nauwelijks te verslaan
Door de verregaande integratie van sensoren en wapens heeft het systeem een zeer korte reactietijd, waardoor vlootverbanden of andere objecten op zowel open water als in kustwateren effectief beschermd kunnen worden tegen moderne luchtdreiging. Niet alleen de korte reactietijd maakt de LCF'en nauwelijks te verslaan, want dankzij de APAR kunnen de schepen maar liefst 16 inkomende luchtdoelen tegelijk aanvallen, dit is veel meer dan bijvoorbeeld de nieuwste Amerikaanse schepen aankunnen. Het is mogelijk om zoveel doelen tegelijk aan te vallen doordat de raketten verticaal worden gelanceerd: de raket hoeft niet in een bepaalde richting te worden afgevuurd, maar kan de doelgegevens ook als hij al in de lucht is krijgen.
Lancering ESSM. De APAR is de radar op de brug. (foto: CAVDKM)
Doelaanwijsradar (STIR) op een M-fregat. (detail van foto CAVDKM)
Een andere reden is dat de APAR meerdere doelen tegelijk kan "aanwijzen".
Alle andere schepen maken namelijk gebruik van schotels die gedraaid moeten worden richting het doel. De schotel kan echter niet meerdere doelen tegelijk aanwijzen. Dit aanwijzen is nodig, omdat anders de raket niet weet waar het doel is.
Verticaal
Het verticaal lanceren van raketten is binnen de marine niet uniek. De M-fregatten van de Karel Doorman klasse zijn de eerste schepen binnen de marine die verticaal lanceerden. Zij maken echter gebruik van een ander lanceer systeem: Mk 48 VLS.
Dit systeem is vrij compact en kan aan de zijkant van een hangaar geplaatst worden (zoals op de M-fregatten gedaan is). Ook Canada en Denemarken hebben dit systeem aan boord. Er kan echter maar één soort raket mee afgevuurd worden: de Sea Sparrow.
De Mk 41 VLS (ook in gebruik bij de VS) heeft deze beperking niet, hiermee kunnen Sea Sparrows, Standard Missiles, Harpoons en Tomahawks worden gelanceerd.
Het voordeel van het verticaal lanceren, zoals al eerder is gezegd, dat hierdoor raketten zeer kort na elkaar kunnen worden gelanceerd. Daarnaast is de verdediging minder gevoelig voor storingen. Zo ontdekten de Britten in 1982 tijdens de Falkland Oorlog dat de "normale" lanceersystemen kwetsbaar zijn. Door overslaande golven, bleef veel zout achter op het schip en de systemen. Een aantal malen liepen lanceerinstallaties vast toen ze werden gedraaid richting het doel, door de zoutlaag die tussen de draaiende onderdelen was gaan zitten. Hierdoor was direct het complete systeem nutteloos geworden. De Mk 41 VLS heeft 40 canisters en de kans dat het hele systeem door bijvoorbeeld zout in één keer vastloopt is te verwaarlozen.
Zoektocht
Op de weg terug van het oefengebied naar Den Helder, kwam bij de twee schepen een bericht binnen over de vermissing van twee Nederlandse zeezeilers. De zeilers waren onderweg van de Verenigde Staten naar Nederland. Het tweetal voer met hun zeilschip de Wells-Dragon bij de Azoren (Portugese eilandengroep) toen zij de laatste keer van zich hadden laten horen. Hr.Ms. De Zeven Provinciën, Hr.Ms. Van Speijk en het Orion patrouillevliegtuig dat ook bij de oefening was, assisteren bij de zoekactie. Vooral de Orion kan veel betekenen voor de zoekactie, het vliegtuig heeft een bereik van 9.200 kilometer en kan dus een enorm gebied afzoeken.
Tot op heden (29 november) zijn de zeilers nog niet teruggevonden.
Foto's
Hr.Ms. Van Speijk lanceert een Sea Sparrow tijdens de oefening op 27 november.
Lancering ESSM. (foto CAVDKM)
De lancering van de SM-2 gaat met veel meer kracht, vuur en rook gepaard dan bij de ESSM. (foto CAVDKM)
Het Mk 41 VLS aan boord van het LCF bevindt zich op de "bak" (voordek) van het schip en bestaat uit 40 canisters. (foto CAVDKM)
Bij een lancering is het niet toegestaan om op de bak te komen en dat is begrijpelijk...
De Amerikaanse marine maakt al langer gebruik van het Mk 41 VLS systeem...
...en dat levert soms mooie plaatjes op!
(bronnen: Koninklijke Marine, Hr.Ms. Van Speijk en NRC Handelsblad)
Sinds 13 augustus 2001
