Griekenland en Frankrijk zullen volgende maand gesprekken starten over de aankoop van twee tot vier Franse fregatten van het type FREMM. Dat meldt de Griekse krant Kathimerini. Zeven jaar geleden, op het hoogtepunt van de crisis, leidde een deal tussen Frankrijk en Griekenland over deze schepen nog tot woede en onbegrip in vooral Duitsland.
FS Aquitaine tijdens de proefvaart. Frankrijk vaart sinds 2012 met de FREMM's. Ook Egypte en Italië beschikken over deze schepen. (foto: Naval Group)
Volgens het in Griekenland hoog aangeschreven dagblad Kathimerini hebben de Griekse premier Alexis Tsipras en de Franse president Emmanuel Macron in september vorig jaar mondeling afgesproken om, zodra de benodigde informatie op papier stond, op militair niveau gesprekken op te starten over de eventuele aankoop van FREMM's. Het gaat in eerste instantie om twee van deze multifunctionele fregatten van de Naval Group, met een optie op nog eens twee.
Vanwege de hoge kosten van de fregatten, 500 tot 600 miljoen euro per stuk, zou Athene, volgens de bronnen van de Griekse krant, ook kijken naar Gowindklasse korvetten.
Met de FREMM's wil Griekenland de huidige sterk verouderde vloot vernieuwen. Zoals bekend varen de Grieken met negen S-fregatten van Nederlandse makelij. Het oudste S-fregat (ex-Hr.Ms. Kortenaer, HS Kountouriotis) werd in 1978 voor het eerst in dienst gesteld. Daarnaast vaart de Griekse marine met vier Duitse MEKO 200HN fregatten uit 1992.
Omstreden
Al in 2009 had de Griekse regering de plannen voor de aanschaf van fregatten bekend gemaakt. Het ging toen om een miljarden-investering in de Griekse krijgsmacht van ruim 4 miljard euro. Athene was van plan om Leopardtanks, P-3 Orion marinevliegtuigen, Eurofighter gevechtsvliegtuigen, helikopters en fregatten aan te schaffen. Bij de fregatten-deal ging het om zes FREMM's ter waarde van 2,2 miljard euro. Ook de 15 tot 17 helikopters zouden in Frankrijk worden gekocht.
Al snel was er in Griekenland kritiek op de plannen. Het land was immers net in een economische crisis beland. Anderen vroegen zich af waarom de regering voor Franse fregatten had gekozen zonder internationale aanbesteding te doen. (Diezelfde vraag werd gesteld over de aanschaf van de Orions). Op die vraag kwam echter geen duidelijk antwoord.
In de jaren daarna gooide de crisis in de EU en met name in Griekenland roet in het eten. Een poging van Griekenland en Frankrijk om toch de plannen door te kunnen laten gaan in 2011 mislukte. Frankrijk bood de Grieken aan om twee tot vier fregatten pas na vijf jaar te betalen en met een korting van 100 miljoen euro. Dat leverde veel verontwaardiging op na bekendmaking van deze afspraken door het Duitse blad Der Spiegel. Een woendende directeur van de Duitse scheepswerf TKMS beschreef de deal als oneerlijke concurrente en wees er op dat Griekenland de fregatten dan bovendien zou kopen met Duits belastinggeld. Duitsland had overigens eveneens wapens aan Griekenland verkocht.
Ook in Nederland waren velen verontwaardigd om de Griekse plannen. Nieuwsuur maakte er in 2012 een reportage over.
Nu de crisis in de rest van de EU voorbij is -in Griekenland nog niet-, wordt de draad weer opgepakt.
De eerste lancering van de MdCN Naval Cruise Missile vanaf een FREMM fregat. Modernisering
Het is nog afwachten of de FREMM's ooit nog echt onder Griekse vlag zullen varen. Gelet op de genoemde bedragen in Griekse media zijn de schepen er de afgelopen jaren niet goedkoper op geworden. In 2009 werden ze nog voor 366 miljoen per stuk aangeboden, nu wordt gesproken over 500 tot 600 miljoen per schip.
Overigens is het exacte bedrag nog lastig te bepalen, want de Griekse marine heeft altijd gezegd dat er aanpassingen in het ontwerp nodig zijn.
Aanvullend op de fregatten wil Griekenland, ook sinds 2009, de Franse MdCN Naval Cruise Missile aanschaffen. Deze kruisvluchtwapens hebben een bereik van 1.000 km en kunnen ook doelen op land aanvallen.
Welke configuratie Athene ook kiest, de fregatten zullen een enorme sprong vooruit zijn voor de Grieken. De fregatten hebben een waterverplaatsing van 6.000 ton en zijn zo'n 142 meter lang, en zijn daarmee een stuk groter dan de huidige S en MEKO-fregatten. Ze zijn vanzelfsprekend een stuk moderner, de FREMM's kunnen echter veel meer dan de huidige Griekse fregatten. Niet alleen op gebied van land attack, maar ook op gebied van luchtverdediging dankzij de 32 cellen van de verticale lanceerinrichting waar de helft is bestemd voor de kruisvluchtwapens en de andere helft voor surface to air missiles als Aster 15 en Aster 30.
Mocht Griekenland toch kiezen voor de Gowindklasse korvetten, dan blijft het vergelijkbare mogelijkheden hebben als met de huidige fregatten. De 102 meter lange Gowinds zijn -vanzelfsprekend- kleiner dan de S en MEKO fregatten, maar hebben met een 76mm kanon, 16 raketten voor korte afstand luchtverdediging, 8 Exocets, torpedo's, helidek en hangar, de basiscapaciteiten die nodig zijn.
Vooral met het oog op de oplopende spanning tussen Turkije en Griekenland, gecombineerd met de enorme investeringen in de Turkse marine (o.a. een vliegkampschip), zal Griekenland waarschijnlijk proberen vast te houden aan de FREMM's.