In juni verscheen het boek 'Krijgsgeweld en kolonie, Opkomst en ondergang van Nederland als koloniale mogendheid', geschreven door o.a. Petra Groen en Anita van Dissel over de militaire geschiedenis in Nederlands-Indië en het Caribisch gebied van 1814 tot en met 2010. Een gesprek met Anita van Dissel over de Koninklijke Marine lang geleden in verre oorden.
Fragment van een schilderij uit 1858-1865. De raderstoomschepen Zr.Ms. Celebes, Admiraaal van Kinsbergen en Onrust beschieten het dorp Jambi op het eiland Sumatra. (Bron: Rijksmuseum Amsterdam)
Alle podcasts worden opgenomen in Hotel Sofitel Legend The Grand in Amsterdam, de voormalige Admiraliteit. Meer over het hotel en de Admiraliteit en over de andere podcast-afleveringen lees je op de podcast-overzichtspagina.
Het boek 'Krijgsgeweld en kolonie' beslaat een periode van bijna 200 jaar en gaat over zowel het leger als de vloot, die veelal samenwerkten in de koloniën maar ook enorm verschilden. Tijdens de podcast richten we ons op het maritieme deel in de 19e en begin 20e eeuw, een periode die niet veel is beschreven.
Het is een periode waarin, veelal met geweld zo bleek zegt Van Dissel, de Indische archipel onder Nederlands gezag werd gebracht. Tegelijkertijd had de staatsmarine ook een personeelstekort en konden lokale belangstellenden ook -in beperkte mate- bij de marine aan de slag. Van Dissel beantwoordt vragen als: Wat was de rol van de marine in de Oost? Hoe keek de 'Europese' marineman aan tegen de 'inlandse bemanningsleden'? En wat deed de marine in de West? Was de marine wel toegerust op haar taak?
Een mooi en dik boek, uitgegeven door Uitgeverij Boom. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Het zal voor de lezers van Marineschepen.nl geen grote verrassing zijn dat ook toen de marine niet voldoende toegerust was voor haar taak. Al leek de focus op die tijd wel op de Oost te liggen. "Rondom 1860 was 60 procent van de Nederlandse marineschepen, en daarmee ook het personeel, in Nederlands-Indië," zegt Van Dissel. Ondanks dit grote aandeel en de vele inzet van de marine, zag de marineman de inzet in de kolonie "hooguit als een oefenschool om de militaire geest te
sterken voor een toekomstig conflict met een buitenlandse
aanvaller."
Anita van Dissel is momenteel verbonden aan de Universiteit Leiden als universitair hoofddocent Maritieme geschiedenis. Eerder, van 1991 tot en met 2011, werkte zij bij het Instituut voor Maritieme Historie (IMH) toen de marine nog een eigen historische afdeling had en later toen de afdelingen werden samengevoegd het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. Zij publiceerde onder andere het boek 'Zeeroof en Zeeroofbestrijding in de Indische Archipel (19de eeuw)'.
