Vanmiddag heeft HMS Queen Elizabeth, het nieuwe vliegkampschip van de Royal Navy, voor het eerst de kade in Rosyth, Schotland, verlaten voor een vertrek naar zee. Het grootste schip ooit van de Britse marine gaat beginnen met de proefvaart.
Bemanningsleden van HMS Queen Elizabeth. (Foto: Aircraft Carrier Alliance)
Rond 14:00 uur Nederlandse tijd stonden alle seinen op de Schotse scheepswerf in Rosyth, net ten noorden van Edinburgh, op groen. Het zeewaardigheidscertificaat van HMS Queen Elizabeth werd ondertekend en het 280 meter lange vliegkamppschip vertrok om een kleine anderhalf uur later met behulp van maar liefst elf sleepboten.
Naar zee
Het vertrek van het enorme schip is een huzarenstuk op zich. De carrier heeft een waterverplaatsing van meer dan 65.000 ton en steekt tien meter diep en 63 meter uit boven de zeespiegel. Daardoor kan de Queen Elizabeth alleen de werf verlaten bij hoog water en onder de bruggen over de Firth of Forth door bij laag water.
Nadat het schip zich heeft losgemaakt van de kade zal het nog uren duren voordat het in de Forth zal komen, het moet eerst de smalle havenmond naar de Firth of Forth verlaten. Aan beide zijden zal 40 cm ruimte zijn en onder de kiel 50 cm. Rond zes uur vanavond lokale tijd zal het schip in de Forth voor anker gaan om het tij af te wachten. Rond middernacht kan het dan onder de drie bruggen door naar open zee.
Overigens zal deze operatie niet iedere keer hoeven plaatsvinden als het schip naar zee vertrekt, de thuisbasis van de Queen Elizabeth zal Portsmouth worden.
HMS Queen Elizabeth tijdens de bouw in Rosyth. (Foto: Aircraft Carrier Alliance)
Proefvaart
HMS Queen Elizabeth zal naar verwachting zes weken op pad zijn voor de proefvaart. Tijdens de eerste proefvaarten wordt doorgaans het platform beproefd: o.a. voortstuwing, roeren, stroomvoorziening en voorzieningen voor bemanningsleden. Na afloop keert het schip terug naar de werf voor de afronding van de bouw en het verwerken van de verbeterpunten.
Hoewel de proefvaart enkele maanden later plaatsvindt dan gepland, ligt het eerste schip van de twee op schema om in 2020 operationeel inzetbaar te zijn. Dan is de nieuwe aanwinst in staat om met 40 helikopters en vliegtuigen te kunnen opereren. Proefvaarten met vliegtuigen zullen in 2018 in de Verenigde Staten beginnen.
HMS Queen Elizabeth en zusterschip HMS Prince of Wales zijn in tegenstelling tot de de Amerikaanse carriers geen nucleaire vliegkampschepen. Ze worden voortgestuwd door Advanced Induction Motors van Converteam, waar ook de Amerikaanse marine voor de Zumwaltklasse destroyers voor had gekozen. Ook Zr.Ms. Karel Doorman heeft elektromotoren van Converteam, deze bleken een ontwerpfout te bevatten.
Ook de Queen Elizabeth zal nog voor de nodige uitdagingen komen te staan. Dat is haast onvermijdelijk met nieuwe scheepsklassen. Daarnaast verwacht men in Groot-Britannië dat de Russische marine de Queen Elizabeth buitengaats zal opwachten met vliegtuigen en onderzeeboten om al in een vroeg stadium inlichtingen te vergaren over het uitgestraalde geluid van het schip, de radaruitzendingen en de infrarooduitstraling.
