De oorlog in Gaza heeft ook gevolgen voor koopvaardijschepen die rond het Arabische schiereiland koersen. Sinds enkele weken worden verschillende schepen gekaapt en aangevallen door Houthi-rebellen, die opereren vanuit Jemen. Om Iran, de moederstaat van proxies als de Houthi’s of Hezbollah, een krachtig signaal te sturen, stuurden de Verenigde Staten al een carrier strike group naar de golf. Ook de Britten reageerden vorige week, met HMS Diamond.
Type 45 destroyer HMS Diamond, archiefbeeld. Er zijn zorgen rond de technische betrouwbaarheid van HMS Diamond. Het schip had in 2017 en 2021 ernstige technische problemen met de voortstuwing (net als andere Type 45's), maar deze zijn volgens Navy Lookout niet helemaal verholpen. (Foto: Britse marine)
"Het is cruciaal dat het Verenigd Koninkrijk zijn aanwezigheid in de regio versterkt", vertelde Brits minister voor Defensie Grant Shapps de BBC. Daarmee maakte hij meteen duidelijk dat HMS Diamond naar het Midden-Oosten zou gaan. De Diamond is een Type 45-destroyer , die vooral geschikt is voor luchtverdediging.
HMS Diamond zette al op 22 november koers naar het zuiden. Volgens de berichten rond en na het vertrek zou de Diamond zusterschip HMS Duncan aflossen. De Duncan is al geruime tijd in de Middellandse Zee als vlaggenschip van het NAVO-eskader SNMG2. Ruim een week later maakte het Britse Ministerie van Defensie bekend dat de Diamond echter ergens anders heen zou gaan: de regio rond de Perzische Golf. De Diamond zal zich namelijk aansluiten bij Operation Kipion, de langlopende Britse aanwezigheid in de Perzische Golf en de Indische Oceaan. Momenteel zijn ook HMS Lancaster, een Type 23-fregat, drie mijnenjagers en amfibisch transportschip RFA Cardigan Bay (Bayklasse), actief in de Golf. De Lancaster en escorte opereren sinds november 2022 vanuit Bahrein.
Verhoogde activiteit
Ook actief in de Perzische Golf is de Amerikaanse carrier strike group, gebouwd rond de USS Dwight D. Eisenhower. Dat vliegdekschip uit de Nimitzklasse heeft een relatief kleine escorte mee, bestaande uit de kruiser USS Philippine Sea en Arleigh Burkeklasse-destroyers USS Mason en USS Gravely. Ook het Franse FREMM-fregat FS Languedoc vaart mee in ondersteuning. De Britse vloot in de regio dient als versterking, wanneer dat nodig zou blijken. Ook de landingsschepen USS Bataan, USS Carter Hall en USS Mesa Verde zijn aanwezig in de Golf.
Het is goed mogelijk dat de destroyer voorlopig buiten de Perzische Golf blijft en koopvaardijschepen zal beschermen in de Rode Zee en de Golf van Aden. Volgens Shapps bestaat de opdracht eruit “vrijheid van beweging van koopvaardijschepen te vrijwaren”, zo schrijft Navy Lookout. Deze omschrijving omvat zowel inzet in de Perzische Golf als daarbuiten. Dagelijks varen honderden schepen door de zeestraten, om hun kostbare lading (vaak olie uit de Golfstaten) naar hun bestemming te voeren.
Afgelopen zondag werden meerdere koopvaardijschepen aangevallen in de Rode Zee, waaronder de Unity Explorer, een schip van een Britse rederij, varende onder de vlag van de Bahama's. Minister van Defensie Shapps veroordeelde de aanvallen in een bericht op X en verwees naar de inzet van HMS Diamond, "als onderdeel van de Britse inspanningen om de regionale stabiliteit te waarborgen."
Met de inzet van de Diamond blijft het aantal marineschepen van NAVO-lidstaten die sinds begin oktober naar het Midden-Oosten worden gestuurd, toenemen. Naast de schepen in de Perzische Golf en Rode Zee, is er ook de aanwezigheid van schepen in het oostelijke deel van de Middellandse Zee.
Daarnaast arriveerde het Nederlandse patrouilleschip Zr.Ms. Holland onlangs bij Cyprus, om eventueel ingezet te worden bij Gaza. Eveneens aanwezig rond Cyprus zijn de Franse helikoptercarrier FS Tonnerre en FS Dixmude en Britse RFA Lyme Bay (amfibisch transportschip) en RFA Argus (ondersteuningsschip). Deze schepen zijn echter nog niet ingezet.
Auteur: Kasper Goossens Kasper schrijft sinds november 2023 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Eerder werkte hij onder meer voor de Belgische nieuwswebsite Business AM, waar hij zich specialiseerde in defensie en geopolitiek. Wekelijks bundelt hij de belangrijkste gebeurtenissen in deze sectoren in een nieuwsbrief op Substack, 'Defense in Brief'. Kasper studeerde Journalistiek aan de Arteveldehogeschool in Gent.