Het is een onrustige periode in en rondom de Middellandse zee. Een oplaaiende vluchtelingencrisis, instabiliteit in Libië, betwiste olievelden in Cyprus en vorige week de escalaties in Syrië. Maar welke spanningen er ook zijn, en welke NAVO-landen er ook bij betrokken zijn, de jaarlijkse oefening Dynamic Manta moet ondanks dit alles solidariteit binnen de NAVO uitstralen.
Het Italiaanse fregat ITS Carabiniere (Bergaminiklasse). (Foto: NAVO)
24 februari begonnen schepen, onderzeeboten en vliegtuigen uit negen verschillende NAVO landen aan de onderzeebootbestrijdingsoefening Dynamic Manta. Met de Standing Nato Maritime Group 2 (SNMG2) als basis werden verschillende uitdagende onderdelen uitgevoerd, waarbij gefocust werd op onderzeebootbestrijding en oppervlakte-oorlogvoering. Met eenheden uit zo veel landen is het van belang dat de NAVO-landen zonder beperkingen met elkaar kunnen samenwerken. Volgens de commandant van SNMG2 admiraal Paolo Fantoni is dat dan ook het doel van de NAVO, de mogelijkheid voor de groep landen om dezelfde standaarden en procedures te gebruiken, zodat op een goede manier op elke situatie kan worden gereageerd. "Het is net een orkest," zegt Fantoni. "Ik voel echt net als een dirigent die zorgt dat de verschillende instrumenten zoveel als mogelijk bij kunnen dragen aan mijn missie."
Vier onderzeeboten uit Frankrijk, Griekenland, Italië en Turkije nemen deel aan de oefening. De zeven deelnemende oppervlakteschepen komen uit Canada, Frankrijk, Griekenland, Spanje, Turkije en Italië. Italië is het gastland voor Dynamic Manta, en biedt logistieke en operationele steun aan de verschillende eenheden. Deze ondersteuning biedt Italie vanuit haar maritieme helikopterbasis in Catania en Sigonella, en bestaat uit tankeroperaties, medische ondersteuning en het accomoderen van militair personeel. Ook doen vijf maritieme patrouillevliegtuigen mee. Met de Duitse P-3C Orion heeft de oefening toch nog een heel licht Nederlands tintje, tot 2006 vloog het toestel voor de Marine Luchtvaartdienst.
Speciale onderzeeboot
Een van de Italiaanse onderzeeboten, Type 212A van de Todaroklasse, blijkt iets interessants te hebben, zo ontdekte H.I. Sutton, een goed ingevoerde onderzeebootjournalist. Op één van de vrijgegeven foto's viel hem op dat er zeven grijze blokken te zien zijn op het dek van de boot. Deze grijze blokken maken volgens hem deel uit van een van de onderscheidende kenmerken van deze Italiaanse onderzeeboot, namelijk de bevestiging voor een speciale mini-onderzeeboot voor de Italiaanse Special Forces. Deze mini-boot kan worden uitgerust als een zogenaamde Swimmer Delivery Vehicle, die volgens Sutton ten minste zes kikvorsmannen dragen. Een andere mogelijkheid is dat de grijze blokken een bevestigingsmechanisme zijn voor een Dry Deck Shelter, die verschillende voertuigen voor duikers kan bevatten. Dergelijke details zijn echter niet volledig zeker, aangezien Italië weinig bekend maakt over deze belangrijke capaciteit.
Een Italiaanse Todaroklasse onderzeeboot (Type 212A). (Foto: NAVO)
Escalatie
Juist nu landen gelegen aan de Middellandse Zee zoals Algerije en Egypte steeds meer investeren in onderzeeboten, is het belangrijk dat de NAVO in staat blijft om in het hoogste geweldspectrum als eenheid kan optreden. Zo beschikt Algerije sinds kort over Kalibr kruisvluchtwapens voor haar onderzeeboten. "Dynamic Manta verzekert dat we voorbereid blijven voor operaties in vrede, crisis of conflictsituaties," meldt vice-admiraal Keit Blount van het Allied Maritime Command.
Hoewel de Turkse interventie in Syrië op zichzelf al omstreden is tussen de NAVO landen, zorgde het bombardement in Syrië op 27 februari ervoor dat de verhoudingen in de regio nog verder op scherp werden gezet. Enerzijds vanwege een mogelijke escalatie door Turkije en het openzetten van de grenzen voor migranten richting NAVO bondgenoot Griekenland, en anderzijds door de verhoudingen tussen Turkije en Syrië-bondgenoot Rusland. Secretaris Generaal van de NAVO Jens Stoltenberg zei de bombardementen door het Syrische regime en haar Russische bondgenoot in Idlib te veroordelen. "We roepen hen op om het offensief te staken. Om het internationale recht te respecteren. En om de VN-inzet voor een vredige oplossing te ondersteunen."
Een dag na de aanval op Turkse troepen voeren drie Russische schepen dan ook vanuit de Zwarte Zee door de Bosporus nabij Istanbul, richting de Middellandse Zee. Landingsschip Orsk en de fregatten Admiral Makarov en Admiral Grigorovich (beide van de Grigorovichklasse), bewapend met het Kalibr-NK kruisvluchtwapens, maken deel uit van de Russische permanente aanwezigheid in de Middellandse Zee. Deze week voegde Rusland daar nog een vierde schip aan toe: landingsschip Novocherkassk.
Aangezien er sinds december ook al een ander fregat in het gebied aanwezig bestaat de Russische aanwezigheid in het gebied uit vijf schepen.
Ook het Amerikaanse vliegkampschip USS Eisenhower is met haar Carrier Strike Group en 48 F/A-18E Super Hornet gevechtsvliegtuigen vorige week aangekomen in het oostelijke deel van de Middellandse Zee. De Amerikaanse carrier oefende er dinsdag met het Franse vliegkampschip FS Charles de Gaulle, dat onderweg is naar de Atlantische Oceaan. Al met al een drukke periode in deze onrustige wateren.
