|
|
Admiral Grigorovichklasse fregatten (Rusland)
Laatst aangepast: 01-05-2023
De Admiral Grigorovichklasse, Project 11356, vormt één van de nieuwere klassen fregatten van de Russische marine. De schepen zijn multi-inzetbare fregatten, uitgerust voor oppervlakteoorlogvoering, onderzeebootbestrijding en luchtverdediging. Door de crisis met Oekraïne en internationale sancties, is Rusland gedwongen de nog niet afgebouwde fregatten te verkopen.
Ga direct naar specificaties (onderaan deze pagina).
RFS Admiral Makarov in de Middellandse Zee. (Foto: Russische marine)
Kleinkind van de Krivak
Samen met de Gorshkovklasse, moest de Grigorovichklasse de nieuwe kern van de Russische vloot vormen. Aanvankelijk was er kritiek, omdat de Russische marine had aangekondigd standaardisatie na te streven binnen het fregattenbestand. Nu werden toch twee verschillende klassen fregatten besteld. De grotere Gorshkovklasse is echter bedoeld voor de Atlantische en Stille Oceaan en de kleinere Grigorovich voor de Zwarte en Middellandse Zee. Daarnaast zou de laatstgenoemde klasse ook sneller gereed zijn dan de Gorshkovklasse.
Het ontwerp van de Grigorovich is gebaseerd op de Indiase Talwarklasse, waarvan het eerste schip in 2002 door Rusland werd opgeleverd. Die klasse was op zijn beurt weer gebaseerd op de Russische Project 1135.1 Krivak uit de jaren '80.
Zes schepen werden besteld.
RFS Admiral Grigorovich. (Foto: Russische marine)
Zand in de motor
De Yantar scheepswerf in Kaliningrad, de Russische exclave in de Oostzee, werd belast met de bouw en op 18 december 2010 werd begonnen. Drie jaar later moest het eerste fregat in dienst zijn gesteld, maar dat liep uit. Tegelijkertijd waren ook twee andere fregatten van deze klasse in aanbouw.
De problemen voor de laatste drie schepen werden pas echt groot toen Rusland en Oekraïne met elkaar in conflict raakten, begin 2014, en Oekraïne besloot tot een exportstop naar Rusland. Het gevolg was dat de drie resterende uit Oekraïne afkomstige Zorya-Mashproyekt DN-59 gasturbines niet meer geleverd werden.
Er was geen alternatief, omdat de enige gasturbineleverancier in Rusland zelf werkte aan de gasturbines voor de Gorshkovklasse. Pas in 2019-2020 zouden de gasturbines geleverd kunnen worden. Tot die tijd zouden de nieuwe fregatten geen meter vooruit kunnen, want ze zijn ontworpen voor COGAG: Combined Gas And Gas, ofwel alleen maar gasturbines. Zonder de twee kruisvaartgasturbines en twee hoofdvaartgasturbines per schip, heeft het weinig zin om aan de bouw van de schepen te beginnen.
Het project liep vast en de drie laatste schepen zullen waarschijnlijk nooit gemaakt worden. Rusland zoekt wel naar kopers in het buitenland om de kosten te drukken. India lijkt geïnteresseerd om de schepen in India zelf te bouwen.
Ondertussen is op de Krim een alternatief gevonden om de Zwarte Zeevloot te versterken. Op 10 mei 2016 begon de bouw van 18 Project 22800 Shtorm patrouilleboten.
RFS Admiral Grigorovich met op de voorgrond HMS Sutherland. (Foto: Royal Navy)
Sensoren
De luchtwaarschuwingsradar van de Admiral Grigorovichklasse fregatten is de Fregat M2M 3D radar (vergelijkbaar met de M2EM-radar, maar die is voor export, vandaar de 'e'). Dit is een radar uit de Fregat-familie, een familie van radarsystemen die zijn oorsprong vindt in de jaren '60 en inmiddels vele malen is aangepast. Deze radar-familie is duidelijk te herkennen aan twee schuine radarplaten die rug aan rug zijn geplaatst. Het lijkt er op alsof de radarplaten los zijn geraakt en scheef hangen. Het scheefhangen van de platen heeft echter een technische reden, want door deze diagonaal op te hangen worden de diagonale radarbundels gecorrigeerd.
De Fregat-radars zijn te vinden op Russische vliegkampschepen, kruisers, destroyers, fregatten etc. Ook India vaart met deze systemen.
De Grigorovichklasse beschikt over een van de jongste telgen uit de familie.
De M2M is een phased array en heeft een bereik van 300 km, gevechtsvliegtuigen zou hij op maximaal 230 km moeten detecteren volgens de Russische brochure. Een grote hoog vliegende raket moet op 50 km worden gedetecteerd, een antischipkruisvluchtwapen dat op 5 tot 10 meter boven de golven vliegt wordt op zo'n 15-17km gespot.
Een andere belangrijke radar is de 3Ts-25E. Dit is een doelaanwijsradar. Verder beschikken
Wapensystemen
De Admiral Grigorovichklasse fregatten zijn voornamelijk dankzij hun 3R14/UKSK verticale lanceerinrichting relatief zwaarbewapend. Weliswaar hebben zij slechts 24 cellen van de 3S90M Shtil-1 verticale lanceerinrichting (VLS), ook wel bekend als Buk, voor 3S90M Smerch-raketten (SA-N-12 Grizzly).
Dankzij de eerder genoemde UKSK VLS met acht cellen hebben zij ruimte om wapens zoals Kalibr en P-800 Oniks te lanceren. Deze wapens zijn in te zetten tegen land- en zeedoelen. De Oniks heeft een bereik van 600 km en haalt Mach 2. Van de Kalibr zijn meerdere varianten (voor landdoelen en een voor zeedoelen) die voor zeedoelen haalt max 500 kilometer, maar heeft wel in de laatste fase van de vlucht een snelheid van Mach 2,9. Behalve deze supersone wapens, is er ook de Kalibr die landdoelen bestookt. Die gaat niet harder dan zo'n 800 km per uur, maar haalt wel bereiken van 1500 tot 2500 km.
De commandocentrale van Admiral Makarov in 2017. Wat opvalt is dat niet alle kasten hetzelfde zijn. Mogelijk zijn niet alle systemen geïntegreerd, dat wil zeggen dat niet alle radars of wapensystemen hun informatie delen met de centrale software (CMS). Ook op ergonomisch vlak zijn op het oog verbeterpunten. Door een beperkte integratie en mindere ergonomie, wordt het vechten met het schip voor de bemanning moeilijker.
Volgens sommige Russische media zou de Zircon ook aan het arsenaal van de Grigorovichklasse worden toegevoegd, maar daar lijkt de VLS niet geschikt voor. De UKSK moet daarvoor vervangen worden door de UKSK-M, maar dat is voor zover bekend nog niet gebeurd.
De luchtverdediging bestaat zoals altijd uit meerdere schillen. De buitenste schil (in dit geval tot rond 30 km van het schip) is de verantwoordelijkheid van de Shtil-1. Dit systeem uit de jaren '80 is op papier nog altijd een capabel systeem, maar het aantal missiles is een zwak punt in de verdediging. Op de bak, achter het kanon, zijn twee Shtil-1 VLS'en van ieder twaalf cellen geïnstalleerd.
Verder hebben de schepen Igla-S of de nieuwere raketten aan boord. Dit zijn raketten die vanaf de schouder gelanceerd worden en dus niet geschikt om tegen andere raketten te gebruiken. Het laatste redmiddel is de Kashtan CIWS. Van dit snelvuurkanon staan er twee op de hangar.
Tegen onderzeeboten hebben de Grigorovichklasse fregatten dieptebommen die met de RBU-6000 tot op enkele kilometers afstand gelanceerd kunnen worden. De schepen hebben ook lanceerinrichtingen voor torpedo's tegen onderzeeboten.
Eerste reis
De Admiral Grigorovich (745) begon in oktober met proefvaren in de Oostzee en rondde op 30 december 2015 de tweede proefvaart af in de Noordelijke wateren van Rusland. Niet alleen het platform werd in het noorden getest, ook de Shtil (luchtverdediging) en Kalibr (kruisvluchtwapen) werden beproefd. Na nieuwe tests in de Oostzee, ditmaal met o.a. het kanon, werd de Grigorovich op 10 maart 2016 toegevoegd aan de vloot.
Op 6 mei 2016 meldden Russische media dat de Grigorovich gereed was voor transit naar de thuishaven Sebastopol in de Zwarte Zee. Reeds in de Oostzee kreeg de nieuwe Russische telg gezelschap van het Britse Type 23 fregat HMS Iron Duke (onderdeel van NAVO eskader SNMG1). Bij Denemarken werd de Grigorovich overgegeven aan het Britse zusterschip HMS Sutherland, die de begeleiding vervolgens doorgaf aan Zr.Ms. Rotterdam. Voorbij het Nederlandse interessegebied (de Grigorovich bleef uiteraard in internationale wateren) werd de taak overgenomen door het Belgische patrouilleschip BNS Castor.
RFS Admiral Grigorovich gezien vanaf Zr.Ms. Rotterdam. (Foto: Zr.Ms. Rotterdam/ Defensie)
Inzet
In 2016 heeft de Admiral Grigorovich tenminste vijf Kalibr-kruisvluchtwapens op doelen in Syrië gelanceerd. Het schip deed dat vanuit de Middellandse Zee. De doelen waren, volgens Moskou, terroristen. Opvallend is dat het schip toen net in dienst was gesteld en dus niet veel tijd nodig had om ingezet te worden.
RFS Admiral Essen lanceerde in juni 2017 Kalibr's op doelen in Syrië.
Admiral Essen en Admiral Makarov werden in de oorlog tegen Oekraïne ingezet om Kalibr-kruisvluchtwapens te lanceren op doelen in Oekraïne. Mogelijk is daarbij de Essen aangevallen, maar de Admiral Essen bleek later onbeschadigd te zijn.
`
Op 6 mei 2022 waren er berichten over een succesvolle aanval met Oekraïense Neptune's op Admiral Makarov. Op sociale media werden beelden gedeeld waarop een Admiral Grigorovichklasse fregat in brand leek te staan. Al snel bleek dat deze beelden nep waren en gebaseerd waren op een model uit een simulatie.
De Admiral Grigorovich was sinds oktober 2021 in de Middellandse Zee, maar kon na de sluiting van de Bosporus begin 2022 door de oorlog in Oekraïne, niet meer terug naar de thuishaven Sebastopol op de Krim. Het fregat voer daarom in april 2023 met twee Steregushchyklasse korvetten naar de Oostzee.
RFS Admiral Grigorovich lanceert een Kalibr-kruisvluchtwapen. (Beeld: Russische marine)
Specificaties
| Naamsein |
Naam |
In dienst |
| 745 |
Admiral Grigorovich |
2016 |
| 751 |
Admiral Essen |
2016 |
| 799 |
Admiral Makarov |
2016 |
|
Admiral Butakov |
geannuleerd, naar India |
|
Admiral Istomin |
geannuleerd, naar India |
|
Admiral Kornilov |
geannuleerd, onbekende koper |
|
| Afmetingen |
124,8 x 15,2 x 4,2 |
| Max. waterverplaatsing |
4.035 ton |
| Max. snelheid |
30 knopen |
| Bemanning |
180 (+20 opstappers) |
| Voortstuwing |
2x kruisvaartgasturbine
2x hoofdvaartgasturbine |
| Wapensystemen |
100mm A-190 Arsenal kanon
3M-54 Klub/ Kalibr/ Sizzler kruisvluchtwapens voor zee- en landdoelen
P-800 Oniks/ Strobile kruisvluchtwapens voor zeedoelen
24x 3S90M Shtil-1 (Buk) tegen luchtdoelen
8x 9K38 Igla (Grouse) tegen luchtdoelen
2x Kashtan CIWS
Torpedo's
RBU-6000 dieptebomwerper
|
| Sensoren |
Fregat M2M luchtbeeldradar
3Ts-25E Garpun-B (Plank Shave) zeebeeldradar
MR-212/201-1 (Palm Frond) zeebeeldradar
Nucleus-2 6000A zeebeeldradar
JSC 5P-10E Puma FCS vuurleidingradar
3R14N-11356 FCS vuurleidingradar
MR-90 Orekh SAM FCS vuurleidingradar
MGK-335EM-03 (Bull Nose) sonar
Vinyetka-EM towed array
|
| Helikopter |
Ka-28 Helix of Ka-31 Helix helikopter |
Sinds 13 augustus 2001
|
