Terwijl dinsdag het Franse fregat FS Normandie met 21 saluutschoten in Amsterdam alle aandacht naar zich toetrok, gleden een dag later stilletjes twee fregatten de Nieuwe Waterweg op richting Rotterdam. Het ging om het Spaanse fregat Álvaro de Bazán en het Poolse fregat ORP Gen. T. Kosciuszko. Beide schepen liggen tot en met maandag aan de Parkkade. Eerder werd vermeld dat het Poolse schip open is voor publiek, maar die informatie was niet correct.
Het eskader wordt vanaf maandag versterkt door het Nederlandse fregat Zr.Ms. Van Amstel.
ORP General T. Kosciuszko op archiefbeeld. Het fregat is van Amerikaanse origine en vernoemd naar een Poolse vrijheidsstrijder die onder andere als vrijwilliger meevocht tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. (Foto: Poolse marine)
In dit artikel werd eerder vermeld dat het Poolse fregat ORP Gen. T. Kosciuszko open zou zijn voor publiek. Dat had het AD woensdag gemeld. Uit navraag bij de Poolse generale staf blijkt echter dat het schip niet open is voor publiek. "Het bezoeken van het schip is niet mogelijk in verband met operationele veiligheidsredenen", antwoordt een woordvoerder van de generale staf.
Sinds begin dit jaar voert de Duitse commandant schout-bij-nacht Thorsten Marx het commando over het permanente NAVO-eskader Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1). De groep is inmiddels gegroeid naar vijf fregatten en is onder andere actief geweest tijdens diverse oefeningen zoals Arctic Dolphin en Joint Warrior. Begin april waren de schepen nog actief in de Oostzee.
Eerste oefening van Finland als NAVO-lid
Wie echter een compleet NAVO-eskader in Rotterdam verwacht, heeft het mis. De groep is opgesplitst. Vlaggenschip FGS Mecklenburg-Vorpommern (Duits fregat van de Brandburgklasse) en het Portugese M-fregat Bartolomeu Dias (ex-Hr.Ms. Van Nes, het schip dat in 2002 in Amsterdam saluutschoten afgaf tijdens het koninklijke huwelijk - al is dat voor dit artikel minder relevant) arriveren vandaag voor een havenbezoek in Helsinki. Daarmee zijn zij, volgens de Finse marine, de eerste NAVO-schepen die een bezoek brengen Finland sinds het op 4 april toetrad tot het bondgenootschap.
Op zee hadden zij een andere primeur; woensdag oefenden de twee met drie Finse marineschepen.
Een ander fregat, FS Aquitaine, het Franse zusterschip van FS Normandie, is niet in de Oostzee en ook niet in Rotterdam. Dat schip ligt momenteel in de Bantrybaai in het zuidwesten van Ierland.
Spaans en Pools bezoek
De Spaanse en Poolse fregatten verlieten vorige week de Oostzee. Na schietoefeningen met het kanon en een bezoek aan het Noorse Stavanger, arriveerden de schepen woensdagochtend in Rotterdam. Hoewel de Álvaro de Bazan de jongste is van het duo, is dat schip inmiddels 21 jaar oud. Het fregat is het eerste schip van een uit vijf schepen bestaande klasse en is familie van de Nederlandse Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en). Na de mislukking om binnen de NAVO één fregat te ontwerpen (NFR-90), werkten Spanje, Nederland en Duitsland samen bij de ontwikkeling van de nieuwe fregatten.
De link tussen de Nederlandse, Duitse en Spaanse fregatten is niet zichtbaar. De Amerikaanse invloed is duidelijker; Spanje koos voor AEGIS, een Amerikaans kanon en andere Amerikaanse wapensystemen.
De Poolse marine ging een stuk verder; het kocht twee Amerikaanse fregatten. De General Tadeusz Kosciuszko werd in hetzelfde jaar als het Spaane fregat in Poolse dienst genomen, maar had er toen al een heel leven onder Amerikaanse vlag als USS Wadsworth op zitten. De Wadsworth werd in 1980 in dienst gesteld.
De Mk 13 lanceerinrichting staat op de bak van de OH Perry's. Met deze lanceerinrichting kunnen zowel Standard Missile's (tegen vliegende doelen) worden gelanceerd als Harpoon kruisvluchtwapens tegen schepen. (Foto: Amerikaanse marine)
De General Tadeusz Kosciuszko is dus een fregat van de OH Perryklasse, een Amerikaans symbool van de Koude Oorlog op zee. Deze schepen zijn ontworpen rond de Mk 13 lanceerinrichting; goedkope schepen met een voor de jaren tachtig en negentig krachtig arsenaal aan raketten. Ooit had de Amerikaanse marine dik vijftig van deze fregatten, in 2015 ging het laatste uit dienst. Spanje, Taiwan, Turkije en Polen zijn enkele landen die nog met deze schepen varen, maar de OH Perryklasse behoort tot een uitstervend ras. Spanje vervangt ze met de F110-fregatten, Turkije gaat ze uit dienst stellen en Polen heeft in de nieuwe Type 31/ Miecznikklasse een opvolger gevonden.
De Poolse OH Perry is dus niet alleen een Pools fregat, maar ook een schip uit het hart van de Koude Oorlog.
Update: Van Amstel sluit ook aan
Als maandag de schepen naar zee vertrekken, zal vanuit Den Helder nog een fregat zee kiezen om zich aan te sluiten bij SNMG1. Maandagmiddag verlaat Zr.Ms. Van Amstel Den Helder voor een term onder de NAVO-vlag. Dat maakte de Koninklijke Marine vanmiddag bekend.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
