Damen Shipyards heeft een nieuw contract beet. Het mag het nieuwste schip bouwen voor de Portugese marine. Het schip moet dienst doen in verschillende rollen, van oceanografisch onderzoek tot gevechtsrollen. Het wordt het derde Damen-schip in dienst in Portugal: de M-fregatten Bartolomeu Dias en Dom Francisco de Almeida voeren eerder rond in Nederlandse dienst als de Van Nes en Van Galen, maar werden in 2006 verkocht aan Portugal. Het is wel het eerste nieuwbouwschip dat de Nederlandse werf voor Portugal bouwt.
Illustratie van de Plataforma Naval Multifuncional (PRR). Het schip mag dan vrij klein zijn, het heeft een doorlopend vliegdek en schans, waarmee grote stappen gezet kunnen worden als dronecarrier. (Beeld: Damen)
Het contract werd afgelopen vrijdag ondertekend door admiraal Jorge Pires, verantwoordelijk voor de oppervlakteschepen bij de Portugese marine, en Damen-CCO Jan-Wim Dekker. De financiering voor het project komt uit het Europese Recovery and Resilience Facility (RRF), bedoeld om EU-lidstaten er financieel weer bovenop te helpen na de Covid-19-pandemie. Damen wordt de overkoepelende bouwheer in het project: het staat zowel in voor het ontwerp als de bouw en uitrusting ervan.
Al bijna twintig jaar geleden werd voor het eerst bekend dat Portugal keek naar een landingsschip. Meteen werd richting Damen gekeken, dat met de Enforcer een scheepsontwerp had dat helemaal kon worden aangepast naar de eisen en noden van mogelijke klanten. Het ontwerp dat getoond wordt voor het Portugese schip lijkt op de Enforcer 30000, dan wel een kleinere versie.
Multifunctioneel
Het nieuwe schip zelf wordt door Portugal omschreven als Plataforma Naval Multifuncional (multifunctioneel platform, PRR). Het is een kruising tussen een amfibisch transportschip en onderzoeksschip, maar met een grote nadruk op operaties met drones. De PRR is gemaakt voor een reeks aan taken. Zo zal het gebruikt kunnen worden voor oceanografisch onderzoek, search-and-rescue-missies op zee, noodhulp bij rampen, beveiliging van de maritieme ruimte en voor ondersteuning bij andere marine-operaties. Net door deze multifunctionaliteit wordt het schip gezien als een revolutie in de scheepvaart.
De Portugese dronecarrier is slechts 107 meter lang, de patrouillevaartuigen van de Hollandklasse ook. Voor deze vergelijking is het patrouilleschip gespiegeld weergegeven. (Beeld: PRR door Damen, OPV door Marineschepen.nl. Bewerking en samenvoeging: Marineschepen.nl)
Dronecarrier
Het vaartuig wordt, zo valt te lezen in een persbericht van Damen, slechts 107 meter lang (vergelijkbaar met een patrouilleschip van de Hollandklasse) en kent een waterverplaatsing van 7.000 ton. Het schip zal gebruik maken van verschillende types drones, zowel onderwater- als oppervlaktedrones (ROV's, UUV en USV's). Deze drones kunnen gebruik maken van de multimissie-hangar. Achter deze hangar bevindt zich het systeem waarmee de drones van en aan boord gehaald kunnen worden.
De vliegende drones (UAV's) hebben een eigen hangar in de opbouw naast het vliegdek. Deze drones zullen bovendien gebruik maken van een schans om gelanceerd te worden. Achterop het vliegdek bevindt zich ook een landingsspot voor helikopters.
Afhankelijk van de opdracht zal het schip kunnen ook beschikken over verschillende uitrustingen, van laboratoria en accommodatie voor wetenschappers of ziekenhuisfaciliteiten tot 650 vierkante meter aan opslagruimte voor 12 20-voetscontainers of zo'n 18 voertuigen, zoals ambulances.
Eerste in zijn soort
"We zijn er trots op dat we geselecteerd zijn om dit spectaculaire schip voor de Portugese marine te bouwen", zo vertelde de CEO van Damen Shipyards Group, Arnout Damen, bij het ondertekenen van het contract. "Wij zijn ervan overtuigd dat dit schip een belangrijke mijlpaal zal betekenen in de marinesector. Het is de eerste in zijn soort, met de meest uitgebreide mogelijkheden om om alle soorten drones in te zetten. Het multifunctionele karakter van dit schip stelt de Portugese marine in staat om veeleisende missies te ondernemen en tegelijkertijd onderzoeksactiviteiten uit te voeren in de diepste delen van de oceaan. Het onderstreept ook de hechte relatie van Damen met de Portugese marine en is een nieuw voorbeeld van samenwerking in de Europese defensie-industrie."
Auteur: Kasper Goossens Kasper schrijft sinds november 2023 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Eerder werkte hij onder meer voor de Belgische nieuwswebsite Business AM, waar hij zich specialiseerde in defensie en geopolitiek. Wekelijks bundelt hij de belangrijkste gebeurtenissen in deze sectoren in een nieuwsbrief op Substack, 'Defense in Brief'. Kasper studeerde Journalistiek aan de Arteveldehogeschool in Gent.
