Nederland heeft vorige week dinsdag een schriftelijk verzoek van de VS ontvangen waarin wordt gevraagd om een bijdrage te leveren aan de veiligheid in de Straat van Hormuz en de Golf van Oman. Dat schrijft de minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok en de minister van Defensie Ank Bijleveld vandaag aan de Tweede Kamer. In augustus volgt het besluit.
Amerikaanse Avengerklasse mijnenbestrijdingsvaartuigen met destroyer USS Mason en een mijnenbestrijdingshelikopter in de Arabische Zee. (Foto: Amerikaanse marine)
De VS heeft Nederland gevraagd om "met daarvoor geschikte middelen een bijdrage te leveren aan het waarborgen van vrije en veilige doorvaart in de Straat van Hormuz en Golf van Oman". Eerder was al bekend dat Nederland overweegt om een schip te sturen, maar niet dat er een concreet verzoek is gedaan.
Over een maand zal Nederland een besluit nemen of er een bijdrage wordt geleverd aan de door de VS gewenste coalitie. Wat meespeelt is de dreiging ter plaatse. En die dreiging kan serieus zijn. Zeker in de Straat van Hormuz, niet veel breder dan het Markermeer, waar veel scheepvaartverkeer is kunnen de twee Iraanse marines (!) die in totaal bestaan uit meer dan honderd schepen het ieder marineschip erg lastig maken. De vraag is natuurlijk niet alleen wat Iran kan, maar vooral wat het effect op Iran is als er een internationale coalitie is die koopvaardijschepen beschermt, in plaats van dat een vloot van aartsvijand Amerika voor de kust heen en weer vaart.
Behalve de Straat van Hormuz, noemen de ministers in hun brief ook de Golf van Oman. De Amerikaanse generaal der mariniers Dunford sprak zelfs over een heel gebied tot aan Bab-el-Mandeb, tussen Jemen en Djibouti. Overigens zal ook dat gevoelig liggen in Teheran, want in Jemen woedt al enige tijd een oorlog tussen rebellen en de Jemenitische regering. De rebellen zouden daar volgens diverse berichten gesteund worden door Iran, bijvoorbeeld met antischipraketten waarmee eerder Amerikaanse marineschepen en een marineschip van de Verenigde Arabische Emiraten zijn aangevallen.
De VS heeft het verzoek uiteraard ook aan andere landen voorgelegd. Veel landen reageren terughoudend, maar Groot-Brittannië heeft afgelopen weekend besloten om een tweede schip te sturen. Type 23 fregat HMS Montrose is sinds dit jaar stationschip in de Perzische Golf tot en met 2022, Type 45 desroyer HMS Duncan is voor een deployment van zes maanden al in de Middellandse Zee en vaart eerder dan gepland door naar de Straat van Hormuz. De Montrose moet namelijk in onderhoud en de Duncan neemt dan de taken van het fregat waar. De Britse regering wil namelijk voorkomen dat er juist in deze periode geen schip beschikbaar is. Een korte tijd zullen ze overigens samen patrouilles uitvoeren.
HMS Montrose heeft inmiddels ervaring opgedaan met Iraanse provocaties in de Straat van Hormuz. Vorige week werd er een tanker lastiggevallen en pas toen de Montrose waarschuwde, voeren de Iraanse scheepjes weg. Iran ontkent dit verhaal.
De US Navy zelf is vanzelfsprekend ook actief in het gebied. Meerdere Amerikaanse marineschepen zijn zonder problemen door de Straat van Hormuz gevaren, het vliegkampschip USS Abraham Lincoln heeft dat nog niet gedaan. Mogelijk om te voorkomen dat het als een provocatie wordt gezien.
