Marineschepen.nl
 
   
 

Amerikaanse Defensie test 'glide body' als basis voor nieuwe hypersone wapens in de toekomst


Door: Robbie Warmerdam en Jaime Karremann
Bericht geplaatst: 27-03-2020 | Laatst aangepast: 27-03-2020


De Verenigde Staten heeft onlangs met succes een test uitgevoerd met een 'hypersonic glide body'. Deze nieuwe techniek wordt gezien als de toekomst van hypersone offensieve raketten, en levert enerzijds een enorme uitdaging op voor Ballistic Missile Defence (BMD). Anderzijds zorgen deze wapens voor meer slagkracht bij de NAVO.

Zweeflichaam
Een artist impression van een hypersonic glide body door het Amerikaanse bedrijf Dynetics Technical Solutions. (Beeld: Dynetics)

In een gezamenlijke test lanceerden de US Army en US Navy op 19 maart vanaf Hawaï een zogenaamde Common-Hypersonic Glide Body, ook wel C-HGB genoemd. Het is de tweede oefening met dit systeem, de eerste vond plaats in oktober 2017. Vergeleken met die test werd er deze keer, volgens vice-admiraal Johnny R. Wolfe van het Strategic Systems Programs van de Amerikaanse marine, een hogere belasting van het systeem gevraagd, maar "het systeem kon het allemaal aan." Het Amerikaanse ministerie van Defensie beschrijft de lancering dan ook als "een enorme mijlpaal voor het doel van Defensie om halverwege dit decennium deze capaciteiten voor hypersone oorlogsvoering te realiseren."



Met de ontwikkeling van hypersone kruisvluchtwapens is het al zeer moeilijk om inkomende doelen te detecteren, te volgen en neer te halen. Hypersone antischeepswapens bijvoorbeeld, die snelheden halen van meer dan Mach 5 (6125 km/u), worden al door meerdere landen ontwikkeld, wat dat betreft is deze test door de Amerikaanse marine geen unicum. Er bestaat zelfs groeiende kritiek op het Amerikaanse ministerie van Defensie dat er een achterstand bestaat op het gebied van hypersone wapens, vergeleken met onder andere China en Rusland.

Los van deze versnelling van de antischeepswapens, die zich bijvoorbeeld in de Russische Zircon uit, deed enige tijd geleden een 'zweeflichaam' zijn intrede in het veld van ballistische raketten. Al is een glide body zelf geen raket, want deze zweeft. Recent presenteerden zowel Rusland als China deze nieuwe technieken, in de vorm van de Avangard en de DF-17, waarmee zij nucleaire en conventionele ladingen doelen ver weg kunnen loslaten. Nu heeft de VS dus ook een stap gezet in die richting.

Over de toepassingen van de C-HGB zo meer.



Wat is een hypersonic boost-glide body?
Er zijn wat belangrijke verschillen met de traditionele ballistische raketten. Die laatste kun je vergelijken met een voetbal die de lucht in wordt getrapt en met een mooie boog weer richting het veld terugkeert. Die baan is vrij voorspelbaar volgens de wetten van de ballistiek. Een boost-glide vehicle is eerder een gevouwen zweefvliegtuigje dat de lucht in wordt gegooid (boost) en vervolgens naar beneden zweeft (gide). De minder onschuldige variant, die met kernbommen bijvoorbeeld, haalt echter extreem hoge snelheden en is manoeuvreerbaar en dat is bij de meeste ballistische raketten niet zo. Daarnaast kunnen ze door te zweven verder vliegen.

Een ander belangrijk verschil is dat de hypersone zweeflichamen lager vliegen dan ballistische raketten. Een glide body gaat de ruimte niet in. Het wapen wordt afgevuurd tot in de thermosfeer en bereikt daarbij snelheden boven Mach 5, waarna het voorstuwingsdeel wordt afgeworpen. Na de separatie 'zweeft' de kernkop naar het doel, terwijl het nog steeds een hypersonische snelheid kan aanhouden. Dankzij de manoeuvres is de route ook moeilijk te voorspellen, wat de verdediging tegen dit soort wapens lastiger maakt.

Hypersonic glide body en ballistic missile
Illustratie van een balistische raket, een hypersonic glide body (die dus lager vliegt en niet in een rechte baan). Beide gebruiken na een bepaalde fase geen voortstuwing meer. En tot slot een airbreather: het bekende kruisvluchtwapen.

Anti-glij
De traditionele BMD gaat uit van een raket die met een ballistische baan haar doel bereikt. Aan de hand van die baan kan een punt berekend worden waar de raket onderschept kan worden. Maar aangezien de baan van deze glide body niet te voorspellen is, zal ook dit type verdediging, moeilijk worden.

Voor wapens als de SM-3, waar de marine de Luchtverdedigings- en Commandofregatten (LCF'en) mee wil voorzien, is het helemaal lastig. Dit wapen is ontwikkeld om ballistische raketten in de ruimte, ergens halverwege de baan, uit te schakelen. De nieuwe wapens zoals de Avangard komen echter niet in de ruimte en vliegen te laag voor de SM-3. Wel zijn ze in de atmosfeer te onderscheppen door bijvoorbeeld de SM-6. De Amerikaanse marine wil de SM-6 dan ook in 2023 testen tegen een hypersonic boost-glide vehicle.

Er zijn ook ontwikkelingen op dit gebied in Europa. De Europese Unie gaf in november groen licht om een nieuw wapen te ontwikkelen ter verdediging tegen hypersone wapens, waaronder de hypersonic gliders. Dit project wordt door onder andere MBDA uitgevoerd onder de naam van Twister.

Is de traditionele BMD met bijvoorbeeld de SM-3 dan passé? Nog niet. In de eerste plaats was het raketschild met effectors zoals de SM-3 niet eens bedoeld voor intercontinentale ballistische raketten (ICBM) zoals de Avangard. Er zijn weliswaar tests tegen ICMBM's uitgevoerd, maar de Westerse systemen zijn daar niet op ingericht. Het raketschild zoals de NAVO dat voor ogen heeft richt zich vooral op de medium en kortere afstanden. En als je dan een ballistische raket kan onderscheppen, doe je dat bij voorkeur in de ruimte, bijvoorbeeld om te voorkomen dat de lading van de neergehaalde raket alsnog op aarde terechtkomt.

Maar de hypersone zweeflichamen zijn niet alleen voorzien als vervanging van ICBM's. De Chinese DF-17 (met DF-ZF glide body) is een medium range wapen bijvoorbeeld. Dan is de SM-3 dus niet geschikt, maar mogelijk een wapen als SM-6 of een toekomstig Europees wapen wel. Ondertussen probeert de Amerikaanse Defensie ook een nieuw wapen te ontwikkelen tegen hypersone glide body's, de Glide Breaker genaamd. Northrop Grumman kreeg in januari 13 miljoen dollar om dit wapen te bedenken en te bouwen.



Hypersoon
Tegelijkertijd heeft het Pentagon van hypersonische technologieën een prioriteit gemaakt, en besteedt er alleen in 2020 al bijna 5 miljard dollar aan. In 2021 zullen deze kosten volgens defensiesecretaris Mark Esper nog hoger liggen. Deze hoge kosten laten ook gelijk een probleem zien. Zo heeft de US Air Force haar HCSW Hypersonic Missile moeten schrappen om voldoende middelen vrij te maken voor de glide body, en de voor de luchtmacht bedoelde AGM-183-Air Launced Rapid Response.

C-HGB
Terug naar de Common-Hypersonic Glide Body die onlangs werd getest. Dit is nog geen wapen op zich, maar moet de basis vormen voor toekomstige hypersone wapens. Bijvoorbeeld om met een kernlading op grote afstanden doelen te raken of juist om enkele honderden kilometers te overbruggen in een paar seconden als antischipwapen.

De basis wordt gezamenlijk ontwikkeld door de Amerikaanse marine, landmacht en de private defensie-industrie. De uiteindelijke wapens en lanceerinrichtingen zullen worden aangepast op de behoeften van beide defensieonderdelen, zodat er vanaf platformen op land en op zee kan worden afgevuurd. De eerste tests vanaf deze platformen moeten in 2023 plaatsvinden. De eerste lancering vanaf een onderzeeboot vindt naar verwachting in 2024 plaats. In totaal staan er 40 tests gepland over de komende jaren.

comments powered by Disqus


Marineschepen.nl
Contact
Over deze site
Privacy
Adverteren
Blijf op de hoogte via:
Twitter
Facebook
Instagram
Copyright
Alle rechten voorbehouden.

Sinds 13 augustus 2001



Menu
Nieuwsoverzicht

Gerelateerde artikelen
BMD-radar op LCF geplaatst