De Amerikaanse marine heeft vanuit de Middellandse Zee Tomahawk kruisvluchtwapens gelanceerd op een Syrische luchtmachtbasis. Dat maakte president Donald Trump vanochtend bekend. De actie is een vergelding na gifgasaanvallen eerder deze week. De Tomahawks werden gelanceerd door torpedobootjagers van de Arleigh Burkeklasse.
Een Tomahawk missile achter de Amerikaanse vlag aan boord van USS Porter. (Foto: Mass Communication Specialist 3rd Class Ford Williams/ US Navy)
Vanuit zijn golfresort in Florida maakte Trump bekend dat de US Navy vannacht om 0340 uur lokale tijd een aanval met Tomahawk kruisvluchtwapens had uitgevoerd op een luchtmachtbasis in Syrië. Er was bewust gekozen voor een nachtelijke aanval omdat de activiteit op de basis dan minimaal zou zijn en de aanval vooral het materieel van de Syrische president Assad zou treffen.
De Tomahawks waren afkomstig van twee torpedobootjagers van de Arleigh Burkeklasse USS Ross en USS Porter. De twee vuurden in totaal 59 kruisvluchtwapens af op Syrië. Het doel was Shayrat Air Base in het westen van Syrië, hemelsbreed 85 km van de kust (de vraag is of de Tomahawks in een rechte lijn zijn gevlogen, omdat zij dan ook door het luchtruim van Libanon hadden gemoeten). De wapens waren in ieder geval gericht op de twee start- en landingsbanen, munitieopslag en brandstoffaciliteiten. Vanaf deze basis zou volgens Washington de gifgasaanval zijn uitgevoerd, overigens werden vanaf deze basis ook vluchten uitgevoerd op rebellen/ terroristen. Vanaf de basis zou de Syrische luchtmacht opereren met Su-22 Fitters.
Volgens de eerste berichten zou de basis volledig zijn vernietigd en zijn er meerdere doden gevallen.
De schepen die lanceerden hebben Rota in Spanje als thuisbasis. Het is onbekend waar de schepen voeren toen zij hun wapens lanceerden, maar gelet op het grote bereik van de Tomahawks zou dat zelfs ter hoogte van Kreta kunnen zijn geweest. Voor USS Ross is de kans zelfs groot dat het schip op grote afstand voer van Syrië, want het schip had afgelopen maandag 3 april met een andere torpedobootjager Rota (nabij Gibraltar) verlaten voor een andere reis zo blijkt uit een nieuwsbericht van de US Navy. Dat was een dag voor de gifgasaanval plaatsvond. Vanaf Rota moest de Ross ongeveer 1500 zeemijlen afleggen voordat de Syrische basis binnen bereik van de Tomahawks zou komen. Na de gifgasaanval is de Ross ongetwijfeld op hoge snelheid richting Syrië opgestoomd om vrijdagochtend de lanceerpositie te kunnen bereiken.
Zowel USS Ross als USS porter maken deel uit van de Amerikaanse marineschepen die voorzien zijn van middelen voor de verdediging tegen ballistische raketten (Ballistic Missile Defense, BMD) en moeten Europa beschermen tegen raketaanvallen. USS Ross nam in 2015 nog samen met Zr.Ms. De Zeven Provinciën deel aan de BMD-oefening At Sea Demonstration '15.
USS Porter is één van de 75 destroyers van de Arleigh Burkeklasse. (Foto: US Navy)
De Tomahawk Land Attack Missile (TLAM) is een kruisvluchtwapen, dat wil zeggen dat het de reis niet aflegt middels een raketmotor maar middels een vliegtuigmotor. Het wapen vliegt weliswaar niet erg hard (890 km/ uur), het heeft wel een enorm bereik (1.300 km).