Marineschepen.nl kwam na de berichtgeving van eergisteren in contact met initiatiefnemers om de oude kruiser Almirante Grau/ De Ruyter te behouden. "Het is een schande als het niet zou lukken", schrijft een van hen. De kans dat het schip dat ooit in Rotterdam werd gebouwd, behouden blijft, lijkt groot. Oud-marinemannen die aan boord zijn geweest zijn enthousiast, maar er wordt ook gewaarschuwd voor de hoge kosten.
BAP Almirante Grau op archiefbeeld. (Foto: Peruaanse marine)
Vorige week zette de Peruaanse marine de kruiser onverwachts te koop. Dinsdag werd een kijk-dag georganiseerd aan boord van het schip waar een prijskaartje aan hangt van omgerekend ongeveer 981.000 euro. Daarmee wordt normaliter de weg naar sloop ingezet. Maar er wordt hard gewerkt om dat te voorkomen.
Serieuze schepen
Het is de laatste kans om een bijzonder schip te behouden. Het schip is een van de grootste marineschepen die in Nederland gebouwd zijn en is de laatste Nederlandse kruiser. De Ruyter was 19 jaar in Nederlandse dienst en 45 jaar in dienst als Peruaans vlaggenschip. Verschillende oud-marinemannen zijn de afgelopen jaren aan boord geweest om een kijkje te nemen. Diederik Kits van Heijningen en Harry Strikwerda kregen in 2019, los van elkaar, een rondleiding over het imposante schip.
Hr.Ms. De Ruyter. (Foto: Koninklijke Marine)
"Ik was in 2019 voor Damen in Peru", zegt Strikwerda in een telefonische reactie. "En met een collega vroegen we of we aan boord van de Almirante Grau mochten kijken. Het schip is geweldig om te zien. Je hart gaat sneller kloppen als je er naast staat, die kruisers waren serieuze schepen. Binnen zag het er goed uit. De houten dekken zijn keurig gelakt. Natuurlijk was niet alles perfect, het schip is al oud, maar in grote lijnen was het niet slecht."
De Longroom aan boord van de Almirante Grau in 2019. (Foto: Harry Strikwerda)
Kits van Heijningen was in 2019 op de marinebasis in verband met de eerder door Peru overgenomen bevoorrader Amsterdam, nu Tacna geheten. "Het is een magnefiek schip", zegt hij over de kruiser per telefoon. "Ze gebruikten het vooral als statussymbool. Op de bovenste dekken ziet het er prachtig uit, heel goed onderhouden, maar verder naar beneden werd de staat slechter. We mochten de machinekamer niet in, in verband met trappen die helemaal verroest waren."
Beiden zijn groot voorstander van terugkeer van het schip naar Nederland. "Het is een stuk Nederlandse historie", zegt Strikwerda. "Nog gebouwd door Wilton-Feijenoord in Rotterdam. Natuurlijk moet er nog veel aan gebeuren, maar er zouden heel veel mensen in geďnteresseerd zijn. Vergelijk het met de Britse kruiser HMS Belfast die in Londen ligt. Kopen en naar Nederland halen, zou ik zeggen." Ook Kits van Heijningen ziet de kruiser graag in Rotterdam of Amsterdam liggen, "het is toch een van de zwaarste kruisers die we hebben gehad."
'Financiering voor groot deel rond'
De kans dat dagjesmensen zich kunnen gaan vergapen tijdens een bezoek aan de kruiser, is er nog altijd. Een Peruaans-Nederlands team is, zo laat een woordvoerder Marineschepen.nl weten, al ver om de kruiser te behouden. Onder andere Remco Leinenga en voormalige Peruaanse marineofficier Ramrio Rodríguez werken hard aan het behoud van de kruiser. "We zijn in onderhandeling met de marine", schrijft een van de teamleden aan Marineschepen.nl. Hun doel is om de kruiser naar een toekomstig pretpark in Peru te krijgen. Dat pretpark, InkaPark, moet aan de Peruaanse kust in het noorden van Peru verrijzen. In dat park gaat ook de replica De Zeven Provinciën, het nagebouwde 17e eeuwse zeilschip dat onafgebouwd in Lelystad ligt, mogelijk een plaats krijgen.
Als het aan het team rond InkaPark ligt, verhuist de oude kruiser dus vanuit de marinebasis Callao naar het noorden voor een bestaan als museumschip. "We proberen er alles aan te doen om hem te behouden", schrijft de woordvoerder. "We zijn met veel mensen bezig om fondsen bij elkaar te krijgen. Het is een schande als het ons niet gaat lukken, want we kunnen en mogen zo'n erfstuk niet naar de sloop laten gaan als oud ijzer."
Met de financiering zegt InkaPark al ver te zijn, vandaag heeft een delegatie een afspraak met de Peruaanse minister van Defensie.
Marineschepen.nl heeft de Peruaanse marine nog niet kunnen bereiken voor commentaar.
Naar Nederland?
Met een verhuizing naar InkaPark blijft de kruiser behouden, maar keert het schip dus niet meer terug naar Nederland. Marineschepen.nl sprak ook met een andere initiatiefnemer, die juist het plan had om de kruiser wel terug in Nederland te krijgen. Na het lezen van het artikel over de verkoop liet hij ondergetekende weten bezig te zijn met onderzoek naar financieringsmogelijkheden en haalbaarheid, maar moest het plan al snel weer stopzetten: "hooguit het behoud van een 15cm kanon is haalbaar", zegt hij.
En hij is niet de eerste die deze conclusie trekt. De Stichting Maritieme Tradities probeerde rond 2007 de kruiser naar Nederland te halen, maar slaagde er niet in. Ook een delegatie van de Stichting Defensiemusea, waar het Marinemuseum onder valt, is in het verleden enthousiast in het vliegtuig gestapt, maar kwam gedesillusioneerd terug. Reden: de aanschafkosten zijn behapbaar, maar daarna rijzen de kosten de pan uit.
De kruisers tijdens een vlootschouw in 1966. De schepen waren, na het vliegkampschip Karel Doorman dat tot 1968 in dienst was bij de marine, de trots van de vloot. (Foto: Koninklijke Marine/ NIMH)
'Voor ons niet te doen'
Leon Homburg, conservator van het Marinemuseum in Den Helder, zou natuurlijk graag het schip in Nederland terugzien. "Het lijkt me fantastisch om de kruiser naar Amsterdam te halen", zegt Homburg in een telefonische reactie. "Het is onmogelijk om dat schip in Den Helder neer te leggen, daar is het veel te groot voor, maar dat is op te lossen. HMS Belfast ligt bijvoorbeeld in Londen als dependance van het Imperial War Museum."
Maar Homburg is realistisch: "De aankoopprijs verbleekt bij de kosten voor onder andere het verwijderen van asbest en het geschikt maken voor museale toegang. Daarna moet er een meerjarenplan komen voor onderhoud. Zie je het voor je? Mijn persoonlijke inschatting is dat de kosten zomaar kunnen oplopen naar 50 miljoen euro over 20 jaar. Dan moet je wel veel bezoekers hebben. Ik volg het gebeuren rond de kruiser met interesse, maar dat soort bedragen overstijgen onze mogelijkheden met vele malen."
Wat de kosten zou drukken is als het schip op de wal wordt gezet. "Dat scheelt enorm in de exploitatie, want je moet anders eens in de zoveel tijd het onderwaterschip laten inspecteren en dan sta je soms voor verrassingen", zegt Homburg, die ervaring heeft met museumschepen Abraham Crijnssen en Schorpioen.
Homburg: "Om de kruiser onderdeel te laten worden van het Marinemuseum, moet er een financieel wonder gebeuren."
