Vanmiddag is op de scheepswerf van Damen in Roemenië de kiel gelegd van het Combat Support Ship, dat de naam Zr.Ms. Den Helder zal krijgen. De kiellegging-ceremonie werd gezamenlijk uitgevoerd door de Directeur Defensie Materieel Organisatie (DMO) vice-admiraal Arie Jan de Waard en de Commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Rob Kramer, zo laten Defensie en Damen weten.
De munt wordt in de romp van het CSS gelast door vice-admiraal Kramer en vice-admiraal De Waard. (Foto: Damen)
Op 2 december 2020 werd het eerste staal gesneden en sindsdien is in Roemenië hard naar de volgende grote mijlpaal, de kiellegging-ceremonie, toegewerkt. Delen van de romp zijn al gebouwd. "De staalbouw is vorig jaar al gestart", zegt projectleider KTZ Glijn van Marion in een telefonische reactie vanuit Roemenië. "Eerst gebeurde dat in een laag tempo, maar dat tempo wordt nu opgevoerd. Op dit moment zijn 38 secties in productie. In totaal worden er meer dan 200 secties gebouwd."
Muntje
Vandaag was het zover en kon de ceremoniële handeling van het plaatsen van het muntje op de dubbele bodem van het CSS plaatsvinden. Vice-admiraals De Waard en Kramer lasten een muntje uit 1822, een jaar waarin het marine etablissement te Den Helder aan de marine werd overgedragen, op de romp.
De munt, een halve gulden, uit 1822. (Foto: Damen)
Vice-admiraal De Waard voor de kiel van het CSS. (Foto: Damen)
Bouw in Roemenië
De komende jaren zal het toekomstige bevoorradingsschip langzaam meer vorm moeten krijgen. In Roemenië zal de Den Helder in bedrijf worden gesteld en getest, en zullen ook op de Zwarte Zee de werfproeftochten worden uitgevoerd. Daarna zal het schip naar de thuishaven varen en worden overgedragen aan DMO. Na installatie van wapensystemen en het Combat Management System (software voor de commandocentrale) in Den Helder, zal de bevoorrader in 2025 worden overgedragen aan de marine.
"Ondanks corona is die opleverdatum heel goed haalbaar", zegt Van Marion. "Ik ben heel blij dat het project er nauwelijks hinder van heeft ondervonden."
Nederlandse rol
Hoewel het schip vrijwel volledig in Roemenië wordt gebouwd, laat Damen in een bericht weten de engineering van het Combat Support Ship grotendeels vanuit Nederland plaatsvindt. Directeur Damen Naval, Hein van Ameijden licht de rol van de Nederlandse industrie toe: "Ruim een jaar na de ondertekening van het contract voor dit schip, heeft Damen Naval 116 inkoopcontracten gesloten, waarvan 82 met Nederlandse toeleveranciers. Deze komen veelal uit de Rijnmond en Zeeland. Het is deze hele keten van bedrijven, die bijdraagt aan de bouw van dit nieuwe schip voor de Koninklijke Marine."
Overigens wordt nog steeds getekend, het ontwerp is nog niet af. Projectleider Van Marion: "De basic en detailed engineering zijn nog in uitvoering door Damen en onderleverancies. Ook wordt nog gewerkt aan de productietekeningen." Toch kon de bouw al van start. "Het ruwe ontwerp is vastgelegd in het contract, op basis daarvan is begonnen met de basic engineering en zijn in Roemenië de eerste productietekeningen gemaakt. Op basis daarvan zijn nu de eerste delen gebouwd."
Ook zijn bijna alle contracten door Damen en DMO gesloten, laat de projectleider aan Marineschepen.nl weten.
Illustratie van een digitale Den Helder tijdens een bevoorrading op zee met Zr.Ms. De Ruyter. (Beeld: Damen en Defensie)
Voor het eerst in tien jaar
Het is bijna tien jaar geleden, op 7 juni 2011, dat voor het laatst een kiel van een Nederlands marineschip werd gelegd. Dat gebeurde eveneens bij Damen Shipyards Galati in Roemenië en ook toen ging het om een schip met bevoorradingscapaciteiten: Zr.Ms. Karel Doorman. Binnenkort wordt in Frankrijk begonnen met de volgende reeks nieuwe schepen: de mijnenbestrijdingsvaartuigen. Keert marinebouw ooit terug naar Nederland? Misschien wel, de ASW-fregatten die de M-fregatten moeten vervangen, worden door Damen gebouwd en mogelijk gebeurt dat weer in Vlissingen.
Op het bordes onder de brug zijn aan de zijkanten Hitroles te zien. (Beeld: Damen)
Nieuw in beeld: Hitrole's
De toekomstige Zr.Ms. Den Helder wordt bijna 180 meter lang en krijgt een bemanning van 75 personen. Het schip wordt uit kostenoverweging voorzien van een beperkt pakket sensoren en wapensystemen, maar er zijn wel voorzieningen om die later alsnog te plaatsen. Op de meest recente illustraties zijn overigens twee Hitrole 12.7mm machinegeweren te zien, onder de brugvleugels.
"Dit schip staat bij ons te boek als een eenvoudig en robuuste tanker", zegt Van Marion. "Er is heel veel nadruk gelegd op degelijkheid, betrouwbaarheid en kwaliteit. Het schip wordt tevens eenvoudig uitgevoerd, waardoor een relatief kleine bemanning met het schip kan opereren."
