MOV Van Kinsbergen (A902) is het opleidingsvaartuig van de Koninklijke Marine voor o.a. adelborsten, leerlingen van de Operationele School van de marine. Het schip is de opvolger van de Zeefakkel.
MOV Van Kinsbergen
Opleiden
Het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) maakt het meest gebruik van het schip. Toekomstige zeeofficieren krijgen aan boord van de Van Kinsbergen praktische nautische vaardigheden bijgebracht, die zij later als officier van de wacht van een marineschip nodig hebben. De adelborsten krijgen hun praktijkopleiding overigens niet alleen op zee, maar ook in de Ship Handling Simulator (brugsimulator) op het KIM.
Tevens wordt de Van Kinsbergen ingezet tijdens de jaarlijkse vaarperiode waarbij, samen met een flottielje mijnenjagers, een langere trainingsreis wordt ondernomen. Deze reis van ongeveer 5 weken wordt de kruisreis genoemd.
De Van Kinsbergen staat het hele jaar ter beschikking van het KIM, maar wordt ook gebruikt voor de opleiding van de Operationele School, onderoffficieren voor mijnenjagers en de vaaropleiding voor mariniers op landingsvaartuigen.
Het schip wordt ook uitgeleend aan burgerzeevaartscholen, kennisinstituten, universiteiten en tussen 2001 en 2006 aan het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Hierdoor is de Van Kinsbergen het hele jaar door actief. Om dat mogelijk te maken, wordt er met twee verschillende bemanningen gevaren: een militaire bemanning en een burgerbemanning. Deze bemanning bestaat naast een kapitein/ commandant, een kok en een boordwerktuigkundige ook altijd uit twee mensen die navigatie-instructie kennen en het schip kunnen varen.
Artist impression van MOV Van Kinsbergen. (Bron: Alle Hens, oktober 1998)
Aanloop en bouw
In 1997 werd de vervanging van het Rijks Instructievaartuig Zeefakkel in de plannen opgenomen. De Zeefakkel was al 46 jaar oud en had er een woest leven als hydrografisch opnemingsvaartuig en later instructievaartuig opzitten. Om meerdere redenen moest de A903 vervangen worden, maar als het aan de cursisten lag moest dat vooral vanwege de vaareigenschappen: "De meeste cursisten zullen zich vooral herinneren als een slingerbak," schreef de Alle Hens in oktober 1998. Het is alles behalve ideaal als de studenten tijdens één van hun eerste kennismakingen vrijwel voortdurend zeeziek zijn. Dus werd reikhalzend uitgekeken naar de vervanger: de Van Kinsbergen.
MOV Van Kinsbergen werd besteld bij Damen Shipyards in Gorinchem, waar de kiel in 1998 werd gelegd. Op 2 november 1999 werd het schip in overgenomen en op 15 november ging het aan de slag als opleidingsschip.
De eerste kapitein was Tiemen Staal.
Het nieuwe opleidingsvaartuig was op veel vlakken een verbetering: moderner, ruimer en veel beter geschikt voor opleidingen. Voor het eerst beschikte de marine over een schip dat speciaal was gebouwd als opleidingsvaartuig.
Helaas bleek al snel dat het schip -naar verluidt door bezuinigingen- te kort was en daardoor geen goede vaareigenschappen heeft in slecht weer. Schertsend wordt het daarom door adelborsten ook wel de "Van Kotsbergen" genoemd.
Bedrijven
De volgende bedrijven hebben meegewerkt aan het ontwerp, de bouw van dit project, of hebben producten of diensten geleverd (en hebben een bedrijfspagina):
Instructie en communicatie
De Van Kinsbergen is geheel ingericht op het opleiden van toekomstige zeevarenden. Het schip heeft naast de gewone navigatiebrug met alle instrumenten ook nog een heel uitgebreide secundaire trainingsbrug. In deze ruimte zijn ook alle navigatorische instrumenten terug te vinden en twee kaartentafels om de kaarten op voor te bereiden. Deze instructieruimte bevindt zich achter de brug. De communicatiemiddelen zijn vrij uitgebreid. Zo is er een GMDSS-console, Global Positioning System, Immarsat satelliet-telefoon en een middengolf-radio met Digital Selector Call.
Dit jaar wordt de Van Kinsbergen voorzien van een volledig nieuw netwerk met moderne satellietcommunicatiesystemen.
Accommodatie
Qua huisvesting is de Van Kinsbergen ingericht op grotere groepen mensen. Er zijn 5 hutten aan boord, die plaats bieden aan vier of meer personen. Deze hutten zijn allemaal uitgerust met een eigen douche en WC. Naast de ruimte voor de vaste bemanning, waar een barretje, een televisie en een aantal banken staan, is er ook een ontspanningsruimte voor de cursisten. In deze ruimte staat ook een TV en een aantal banken en grenst aan het kombuis.
MOV Van Kinsbergen in een Noors fjord nabij Bergen op 15 mei 2015. Oh, en Zr.Ms. Karel Doorman ligt langszij. (Foto: Koninklijke Marine)
Oostzee
De Van Kinsbergen vaart zo'n 200 dagen per jaar. Een groot deel daarvan bevindt het schip zich in de Oostzee en doet voornamelijk Duitse, Deense en Noorse havens aan. Deze wateren zijn rustiger dan de Noordzee, zodat de studenten niet voortdurend zeeziek zijn. Daarnaast biedt de Oostzee veel navigatorische uitdagingen.
— Dublin Port Company (@DublinPortCo) 15 juni 2016
Inzet
De A902 wordt voornamelijk ingezet als opleidingsvaartuig, maar krijgt soms ook andere taken.
Op 5 december 2009 moest in actie komen na een oproep van de Deense kustwacht. Een zeilboot met drie opvarenden was in de Kleine Belt, tussen Jutland en Funen, in de problemen geraakt. De opvarenden werden door de Van Kinsbergen van boord gehaald en de zeilboot met de RHIB gesleept.
In juli 2010 zocht MOV Van Kinsbergen met succes naar een groot neergestort modelvliegtuig in Het Kanaal, dat voor enige commotie had gezorgd in de drukke scheepvaartroute. Het onbemande vliegtuig werd door het opleidingsvaartuig, dat bezig was met de adelborsten kruisreis, geborgen.
Vervanging
In 2024 bereikt de Van Kinsbergen het einde van de levensduur, na 25 jaar. Het schip wordt rond die tijd vervangen door een nieuw opleidingsvaartuig. Op 7 mei 2020 verscheen de A-brief voor de vervanging van dit schip, als onderdeel van een veel grotere vervanging van tien ondersteuningsschepen van de marine.
