Eergisteren heeft het Chinese ministerie van Defensie het Verenigd Koninkrijk gewaarschuwd voor de plannen om een eskader, onder leiding van het vliegkampschip HMS Queen Elizabeth, naar de Zuid-Chinese Zee te sturen. Behalve Britse schepen maken ook een Amerikaanse destroyer en het Nederlandse fregat Zr.Ms. Evertsen deel uit van het vlootverband.
Vliegkampschip HMS Queen Elizabeth tijdens een oefening met Amerikaanse schepen en een Brits Type 23-fregat. (Foto: Britse marine)
Dit voorjaar, in april of mei, zal vanuit Portsmouth het nieuwe vliegkampschip HMS Queen Elizabeth naar de Oost vertrekken voor een reis door de Zuid-Chinese Zee naar Japan, zo is het plan. Hoewel de Zuid-Chinese Zee internationale wateren zijn waar ieder schip vrij mag varen, wordt het zeegebied steeds meer door China opgeëist. Om toch te laten zien dat ook dat zeegebied vrij is, voert vooral de Amerikaanse marine er zogenaamde freedom of navigation operations uit, door gewoon door het gebied te varen. China reageert steevast geprikkeld, en de VS hebben bondgenoten gevraagd zich ook vaker in dit gebied te laten zien. En dat moet dan dit jaar gebeuren, als de Britse regering (met het oog op COVID-19 en spanningen met China) definitief het besluit neemt.
China neemt "noodzakelijke maatregelen"
China is niet blij met de Britse plannen. Tijdens een persconferentie afgelopen donderdag zei een woordvoerder van het Chinese ministerie van Defensie over de geplande Britse reis dat China de "noodzakelijke maatregelen zal treffen om de soevereiniteit te beschermen", zo schreef het Hong Kongse dagblad Southern China Morning Post.
Volgens China, dat er eilanden opspuit voor militaire vliegvelden en radarinstallaties, "moet de Zuid-Chinese Zee geen zee worden met grote rivaliteit die gedomineerd wordt door wapens en oorlogsschepen."
Behalve kritiek op het Britse vlootverband, werd tijdens de persconferentie ook kritisch gereageerd op een NAVO-rapport dat China omschrijft als bedreiging. Het Chinese ministerie van Defensie ziet die typering als "ongefundeerde speculatie" en verklaart dat de "opbouw en ontwikkeling van China altijd een aanvulling is geweerst op de wereldwijde strijd voor vrede."
Eerder had de Chinese ambassadeur in Londen de Britten al gewaarschuwd.
Nederland neemt waarschuwing ter harte
Zoals al langer bekend is, gaat ook Luchtverdedigings- en Commandofregat Zr.Ms. Evertsen deel uit maken van het Britse vlootverband. De Evertsen zal zich waarschijnlijk echter niet in de Zuid-Chinese Zee vertonen. Het LCF is weliswaar onderdeel van een Brits eskader, maar de Nederlandse regering bepaalt waar het schip naar toe gaat, en afgelopen september bleek dat Den Haag het fregat niet naast de Britten in de Zuid-Chinese Zee wil hebben. Het alternatieve programma is een bezoek aan Indonesië. Zo wordt voorkomen dat Nederland de woede van China op zijn hals haalt en kunnen tegelijk de banden met de Indonesische marine, klant bij de Nederlandse marine-industrie, worden aangehaald.
Spanningen nemen toe
Terwijl het Chinese ministerie van Defensie de Britten waarschuwde, voeren twee Amerikaanse destroyers van de Arleigh Burke-klasse door de Straat van Taiwan. Varen door de Zuid-Chinese Zee prikkelt China, varen door de Straat van Taiwan, het zeegebied tussen het vasteland en 'afvallige provincie' Taiwan, is helemaal uit den boze. De Amerikaanse schepen voeren er, volgens de Amerikaanse marine, in het kader van freedom of navigation operations. Overigens was de Chinese marine in die straat zelf met vliegdekschepen aan het oefenen, wat tot zorgen leidde bij Taiwan.
Hoe China echt gaat reageren op het Britse vlootverband, al dan niet met Nederlands fregat, zullen we halverwege dit jaar zien als het eskader echt in de Oost opereert.
