Woensdag zijn tijdens een oefening zeven bemanningsleden van de Zuid-Afrikaanse onderzeeboot SAS Manthatisi overboord geslagen. Vier personen konden worden gered, drie bemanningsleden kwamen om. Onder de drie doden is de oudste officier van de onderzeeboot. Zij was de eerste vrouwelijke navigatieofficier op onderzeeboten van de Zuid-Afrikaanse marine.
Een Heroineklasse onderzeeboot van de Zuid-Afrikaanse marine op archiefbeeld. Deze Type 209-onderzeeboten zijn door het Duitse HDW (later opgegaan in tkMS) ontworpen en gebouwd. (Beeld: Zuid-Afrikaanse marine)
Voor het eerst sinds 2017 zou de Zuid-Afrikaanse marine de deuren weer openen voor het publiek. De weekend stond in Kaapstad het 'Mini Navy Festival' gepland. Onder andere de onderzeeboot SAS Manthatisi (Heroineklasse) zou deelnemen aan het evenement. Onderweg naar Kaapstad werd vlak voor de kust een oefening gehouden met een Lynx-helikopter van de Zuid-Afrikaanse luchtmacht.
Er werd geoefend met het afzetten van personeel op het dek van de onderzeeboot, zo vertelde rear admiral (schout-bij-nacht) Musawenkosi Nkomonde tijdens een persbriefing. Door een golf die over het dek sloeg, raakten drie bemanningsleden die aan dek stonden te water. Andere bemanningsleden probeerden hen daarna te helpen, maar werden overboord geslagen door een tweede golf. Direct werd een reddingsactie opgestart, waarbij de heliredder van de Lynx ook te water ging.
Ondertussen zond de onderzeeboot een noodsignaal uit, waarna vanuit Kaapstad een reddingsactie werd opgestart. Volgens de Zuid-Afrikaanse marine werd de reddingsoperatie bemoeilijkt door de slechte weerscondities. De wateren aan de westkant van Kaapstad bij de wijk Kommetjie, waar de onderzeeboot zich op dat moment bevond, een geliefde plek is voor golfsurfers. Op beelden die ten tijde van de oefening zijn gemaakt, is te zien dat het hard waait en de 62-meter lange onderzeeboot (1454 ton waterverplaatsing) regelmatig deels verdwijnt achter de golven.
3 SA Navy mariners have died in a tragic incident off the coast of Kommetjie yesterday Cape Town, involving a submarine High waves swept seven crew members out to sea, other crew members were recovered
Reddingsvest en veiligheidsharnas
Drie personen werden uit het water gehaald door personeel van de onderzeeboot, vier personen door een reddingsboot van de Zuid-Afrikaanse reddingsorganisatie NSRI. Twee, onderofficieren, bleken te zijn overleden. Een persoon, de oudste officier (de hoogste officier onder de commandant) van de onderzeeboot, was volgens de eerste berichten nog in leven. Zij overleed kort daarna alsnog aan haar verwondingen. De vier overlevenden zijn naar verschillende ziekenhuizen vervoerd.
Rear admiral Nkomonde vertelde de pers ook dat alle bemanningsleden aan dek een reddingsvest hadden en een veiligheidsharnas droegen. Middels een dergelijk harnas klikken bemanningsleden zichzelf vast aan een veiligheidslijn op het dek van de onderzeeboot, zodat zij niet zomaar overboord kunnen vallen.
Zes van de zeven personen waren daadwerkelijk overboord geslagen en dreven af van de onderzeeboot, zo blijkt uit de verklaring. Alleen de oudste officier zat vast met haar veiligheidsharnas aan de lijn van de onderzeeboot en liep haar verwondingen op doordat zij tegen de romp van de boot botste.
De Zuid-Afrikaanse marine stelt een onderzoek in naar het incident. Het Mini Navy Festival is afgelast.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
