De Koninklijke Vereniging van Marineofficieren (KVMO) is niet blij met een artikel in 'Alle Hens' waarin een pilot werd besproken om het nieuwe Combat Support Ship (CSS) anders te bemannen dan gebruikelijk. In het artikel wordt gesteld dat bepaalde taken op het schip ook prima uitgevoerd kunnen worden door mensen met een civiele maritieme achtergrond, omdat deze taken niet in het hoogste geweldspectrum plaatsvinden. Volgens de KVMO is dit echter onwaar en gevaarlijk.
De Den Helder digitaal naast het fregat Zr.Ms. Evertsen geplakt. Bij een operatie als deze kan een bevoorrader evengoed doelwit zijn van vijandelijke eenheden. Daarnaast zal de Den Helder zelf ook beschikken over geavanceerde sensoren, kanons en raketten. Ook zijn militaire eisen gesteld aan bijvoorbeeld schok. (Beeld: Defensie)
'Helft van de taken prima door burgers uit te voeren'
Maximaal de helft van de 75 bemanningsleden van het toekomstige bevoorradingsschip Den Helder zal rechtstreeks uit de burgermaatschappij worden geworven en als militair aan het werk gaan, dat is onlangs besloten, zo bleek uit een artikel in het personeelsblad 'Alle Hens'.
In het artikel 'Bemanning deels van buiten' geeft Remco Harsveld, stafmedewerker P&O bij de marine, een toelichting op het besluit om het nieuwe CSS voor maximaal de helft te bemannen met uit de burgermaatschappij afkomstig personeel. Volgens Harsveld is dit simpelweg de beste oplossing om het personeelstekort het hoofd te bieden. Door personeel uit de burgermaatschappij aan te trekken, zouden er geen bemanningsleden van andere schepen weggetrokken hoeven te worden.
Het idee achter de alternatieve bemanning op het nieuwe CSS is volgens Harsveld dat het weliswaar een oorlogsschip is, maar tegelijkertijd een tanker en een bevoorrader. Hierdoor zou een deel van het schip zich niet met het hoogste geweldsspectrum bezighouden en zijn deze taken goed te vergelijken met die van een koopvaardijschip.
KVMO ziet een onjuist beeld ontstaan
Op de eigen website heeft de KVMO flinke kritiek geuit op deze uitspraken. Voorzitter KLTZ Rob Pulles legt uit waarom de aannames van Harsveld niet kloppen, maar geeft ook aan dat het inderdaad aannemelijk is dat er anders schepen tegen de kant moeten vanwege personeelstekorten.
Wat volgens Pulles niet klopt en volgens de voorzitter zelfs gevaarlijk is, is de bewering dat een deel van het personeel niet op het hoogste niveau van het geweldspectrum zal opereren aan boord van de Den Helder. Volgens Pulles wordt dit wel degelijk van de gehele bemanning verwacht, juist omdat het schip ook een bevoorrader en een tanker is.
Volgens Pulles ontstaat door de uitspraken van Harsveld en de pilot met een alternatieve bemanning een gevaarlijke situatie. De mindset aan boord zou hierdoor vanaf het begin niet de juiste zijn. Men zou denken slechts een koopvaardijer te zijn, terwijl de Den Helder een volwaardig oorlogsschip wordt, dat in het hele geweldsspectrum moet kunnen opereren. Pulles is stellig dat het van het grootste belang is om het CSS als volwaardig te beschouwen en dat dit ook in het belang is van het te werven personeel. Anders zouden het schip en haar bemanning in gevaar kunnen komen, is Pulles van mening.
Niet tegen het plan, wel tegen het scheppen van verkeerde verwachtingen
Marineschepen.nl belde met Rob Pulles en in dat gesprek gaf de voorzitter aan dat hij niet tegen de pilot met een alternatieve bemanning is. "Wij hebben al vorige zomer overleg gehad, toen het idee geopperd werd. Wij zijn niet tegen het idee. Sterker nog, daar hebben we gewoon afspraken over gemaakt met Defensie. Waar het mij om gaat, is dat mensen die hiervoor willen opteren de juiste informatie krijgen."
"Wat nu in het artikel staat en naar buiten uitgedragen wordt is: 'Het is net een koopvaardijschip en het is allemaal niet heel gevaarlijk en niet hoog in het geweldspectrum, dus het kan allemaal.' Daar gaat het mij om. Het is gewoon een oorlogsschip dat in het hele geweldspectrum zal moeten kunnen optreden. Varen doe je ook op een koopvaardijschip, maar daar houdt de vergelijking wel bij op", aldus Pulles.
Volgens Pulles zullen deze bemanningsleden dan ook eerst goed getraind moeten worden: "Als je op een oorlogsschip gaat varen, moet je daarop voorbereid zijn. Dat betekent dat je ook in gevaarlijke omstandigheden terecht kan komen. Daar moet je wel de mindset voor hebben. Dat je, als het spannend wordt niet automatisch weg moet varen, maar dat je misschien dichter naar het gevaar moet. Dat is wel even anders dan normaal gesproken op een koopvaardijschip."
Wapentraining is volgens Pulles mogelijk ook onderdeel van het proces: "Dat zal ook aan de orde komen. Er wordt bekeken welke training de mensen specifiek nodig hebben en naar de ervaring en competenties, dan wordt bepaald wat verder nodig is. Het zou zomaar zo kunnen zijn dat het oud-militairen zijn, die in het verleden een paar jaar bij de marine hebben gevaren. Die hebben natuurlijk een andere training nodig dan mensen die nog nooit militair zijn geweest."
Geen burgers, maar militairen
Pulles benadrukt dat er niet zomaar burgers aan boord van het CSS komen: "Dat is een misvatting. Het zijn geen burgers, het worden volwaardige militairen. Ze gaan ook niet als burger varen, ze krijgen gewoon een militaire aanstelling met alle rechten en plichten die daarbij horen."
"Als je dat bijvoorbeeld vergelijkt met de Royal Fleet Auxiliary of de Amerikaanse bevoorraders, die hebben echt burgers aan boord. Dat zal in dit geval niet zo zijn. Het zijn mensen die op een andere manier binnenkomen bij Defensie dan op hun achttiende, maar het zullen gewoon militairen zijn en dus is de hiërarchie hetzelfde", aldus de voorzitter.
Hierdoor lijkt er toch vooral sprake van een langetermijnproject, maar volgens Pulles valt dat alleszins mee: "Het idee is dat ze na de volgende zomer de eerste mensen willen aanstellen. Dan begint het traject en wordt gekeken naar de competenties. Dat wil niet zeggen dat dan de eerste mensen al klaar zijn, maar dan zal een deel van het traject doorlopen zijn. Dit is denk ik een werkbare manier om toch mensen aan te nemen en zeker om te voorkomen dat je andere schepen tegen de kant moet leggen. Dat is het laatste wat je wilt."
Het CSS zal in 2025 in dienst worden gesteld, maar moet al jaren eerder worden bemand. Dat gebeurt op de werf van Damen in Roemenië en vanuit Roemenië moet de proefvaart op de Zwarte Zee van start gaan.
