Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 18-10-2023 | Laatst aangepast: 18-10-2023
Zondagavond maakte de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin bekend dat de Amerikaanse maritieme aanwezigheid in de oostelijke Middellandse Zee verder versterkt zal worden. Concreet plannen de Verenigde Staten om 2.000 mariniers van de 26th Marine Expoditionairy Unit (MEU) richting de Israëlische kust te ontplooien. De mariniers zullen niet ingezet worden in een gevechtsrol, maar dienen klaar te staan om in logistieke en medische steun te kunnen voorzien. Eerder waren al twee vliegkampschepen met escorteschepen richting Israël gestuurd.
USS Bataan op archiefbeeld. (Foto: Amerikaanse marine)
De ontplooiing van de 26th MEU naar de Oostelijke Middellandse Zee dient onder meer ook om Hezbollah en Iran er van te weerhouden om het conflict verder te escaleren door het noorden van Israël aan te vallen. Op moment van het schrijven is het nog altijd uitgesloten dat Amerikaanse militairen op land gevechtstaken zullen uitvoeren.
De 26th MEU was in de Perzische Golf om onder andere in te staan voor de veilige passage van scheepvaart na verschillende Iraanse pogingen om tankers te gijzelen. Op 14 oktober onderbrak de amfibische eenheid een geplande training met Koeweit en kreeg orders om binnen 48 uur in te schepen op de amfibische aanvalsschepen USS Bataan (Waspklasse) en USS Carter Hall.
De versnelde en ongeplande inscheping kwam vlak na het nieuws dat 22 Amerikaanse burgers gedood waren in de initiële aanval van Hamas in het zuiden van Israël en geruchten dat 17 andere Amerikaanse burgers door Hamas waren gegijzeld. Op woensdag 11 oktober waren beide schepen reeds ter hoogte van Bahrein. Passage door de Straat van Hormuz vond plaats rond 13 oktober. Op maandag 16 oktober waren beide schepen in de overgangszone tussen de Arabische Golf en de Golf van Aden. Beide schepen zouden tegen het einde van de week in positie zijn in de Oostelijke Middellandse Zee.
Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie zijn er nog geen orders gegeven aangaande de inzet van de 26th MEU. Deze eenheid moet gereed zijn om direct ingezet te kunnen, zodra nodig.
USS Gerald R Ford langer aanwezig in de Middellandse Zee
Gisteren maakte de Amerikaanse Minister van Defensie Lloyd Austin bekend dat het vliegdekschip USS Gerald R. Ford en haar escorteschepen langer aanwezig zullen blijven in de Middellandse Zee. Eerder werd nog rekening gehouden met dat de Ford, die het einde van haar geplande inzet naderde, afgelost zou worden door USS Dwight D. Eisenhower en haar escorteschepen. Beide vliegdekschepen en hun escortes zullen nu gelijktijdig opereren in de Middellandse Zee..
Tegelijk werd er gerapporteerd dat USS Dwight D. Eisenhower en haar escorte pas over een week de Middellandse Zee zullen bereiken en daarna een paar dagen nodig hebben om voor de kust van Israël positie in te nemen.
Brits amfibisch eskader verlaat Gibraltar
Het Britse Ministerie van Defensie rapporteerde op X dat het ondersteuningsschip RFA Argus en amfibische transportschip RFA Lyme Bay Gibraltar hebben verlaten en op weg zijn naar de oostelijke Middellandse Zee. Beide schepen zullen volgens een officiële mededeling van 13 oktober humanitaire steun kunnen verlenen. De afgelopen dagen werden de nodige voorraden via A400M vrachtvliegtuigen naar Gibraltar gebracht om inscheept te worden.
AIS-data tonen aan dat RFA Argus en RFA Lyme Bay in de ochtend van 15 oktober Gibraltar hebben verlaten. Met een transit-tijd van ongeveer vijf dagen, zullen beide schepen tegen vrijdag in de regio aanwezig moeten zijn.
Russische maritieme aanwezigheid
De afgelopen weken is het Russische eskader in de Middellandse Zee flink gereduceerd onder meer met het vertrek van de onderzeeboot Kransnodar (verbeterde Kiloklasse) in de namiddag van zaterdag 14 oktober. Momenteel heeft de Russische marine slechts twee korvetten in de oostelijke Middellandse Zee, namelijk de Merkury (Steregushchyklasse) en de Orekhovo-Zuyevo uit de Buyan-M-klasse. Beide korvetten waren op 12 oktober niet geobserveerd in de haven Tartus en zijn vermoedelijk uitgevaren om de NAVO-schepen in de oostelijke Middellandse Zee in de gaten te houden. De Russische schepen worden hierbij ondersteund door het inlichtingenschip Kildin (Momaklasse).
Opvallend is dat het herstellingsschip PM-82 uit de Amurklasse mee is. Het is niet duidelijk of dit schip mee op zee is om zo een groter gebied te kunnen monitoren of om steun te bieden aan de beide korvetten. Men dient te onthouden dat het korvet Orekhovo-Zuyevo reeds sinds 21 januari 2022 aanwezig is in de Middellandse Zee en al die tijd geen uitgebreid onderhoud heeft kunnen ondergaan, waardoor men zich vragen kan stellen over de technische betrouwbaarheid van dit schip.
Commentaar – Russische aanwezigheid in Middellandse Zee vooral symbolisch
De opbouw van Westerse oorlogsschepen in de oostelijke Middellandse Zee zal toenemen, met de aankomst van de 26th MEU en de Britse schepen tegen het einde van de week. Hoewel de 26th MEU geen officiële orders heeft, zijn er berichten dat de VS en het Verenigd Koninkrijk, hun schepen in positie willen hebben om humanitaire steun te kunnen bieden indien nodig.
Het opereren van twee vliegdekschip-eskaders in de oostelijke Middellandse Zee is iets dat vooral een duidelijk politiek signaal moet geven aan Hezbollah en Iran om het conflict tussen Israël en Hamas niet verder te laten escaleren.
De enorme Amerikaanse en Britse aanwezigheid in de regio kan mogelijk leiden tot een verhoogde maritieme aanwezigheid van Rusland. Echter, met slechts twee inzetbare korvetten, is de Russische maritieme gevechtscapaciteit op dit moment miniem. De Russische aanwezigheid is symbolisch en vooral een politiek signaal naar de regionale bondgenoten zoals Syrië.
Auteur: Frederik Van Lokeren Frederik schrijft als freelancer voor Marineschepen.nl sinds 2022. Hij was als logistiek officier bij de Belgische marine (2010-2017) o.a. eenheids- commandant van mijnenjager BNS Lobelia tijdens de onderhousdsperiode en Hoofd Logistieke Dienst van het M-fregat BNS Louise-Marie. Nu is Frederik manager in de Supply Chain Business Consultancy bij Moore Belgium. Verder volgt Frederik nauwgezet maritieme en amfibische ontwikkelingen op de voet, met een specifieke interesse in de Russische marine en Marine Infanterie.
