Bij de beveiliging rond het WK voetbal in Brazilië is ook de Braziliaanse marine betrokken. Sinds 19 mei is de marine onder de naam Operatie Tropicalex/ Copa 2014 de beveiliging aan het opvoeren. Tegelijkertijd oefenen de fregatten, vliegtuigen en helikopters op diverse scenario's, waaronder een terroristische aanslag op boorplatforms voor de kust. Deze oefening is morgen ten einde, twee weken later begint het WK. Dan zet Brazilië 57.000 militairen in.
BNS Macaé, een OPV van de Macaéklasse, tijdens een patrouille vorige week voor de Copacobana. (Foto: Braziliaanse marine)
Op 19 mei begon voor de Braziliaanse kust de Operatie Tropicalex. Gedurende tien dagen waren de fregatten BNS Niterói, BNS União (beide Niteróiklasse), de voormalige Britse Type 22 fregatten BNS Rademaker en Greenhalgh en de tanker Marajó actief. De Braziliaanse marineluchtvaartdienst zond drie helikopters en AF-1 Skyhawk carriervliegtuigen. De luchtmacht was vertegenwoordigd met een P-3AM Orion maritiem patrouillevliegtuig en twee A-1 Skyhawks.
De eenheden concentreerden zich op de boorplatforms in het olierijke Campos bassin en op de kustwateren ten zuid(oost)en van Fortaleza tot en met wateren net ten noorden van Rio de Janeiro.
Operatie Tropicalex bestond uit een reeks uiteenlopende oefeningen van laag tot hoog in het geweldspectrum. In het kader van het WK kon asymmetrische oorlogvoering rond olieplatforms niet ontbreken, ook werd het beschermen van havens beoefend.
Tegelijkertijd inspecteerden patrouilleschepen van de Braziliaanse marine het scheepvaartverkeer. Zij letten daarbij niet alleen op mogelijke dreigingen, maar bijvoorbeeld ook op drugssmokkel.
Het WK vindt grotendeels in kustgebieden plaats. (Bron: Fifa.com)
WK vooral in kustgebieden
Hoewel voetbal weinig van doen heeft met de zee, is inzet van de Braziliaanse marine voor de beveiliging niet zo gek. Van de 12 speelsteden bevinden zich 9 steden in de kustgebieden. In deze steden wonen samen meer dan 30 miljoen mensen (in het totale kustgebied nog veel meer) en natuurlijk zijn daar ook de belangrijkste strategische punten van het land te vinden. Variërend van vliegvelden tot financiële centra, havens en militaire objecten en in de kustwateren de voor Brazilië belangrijke olie- en gasvelden.
Tijdens het WK zijn ongeveer 23 marineschepen en 2300 marinemannen en -vrouwen actief. De Braziliaanse marine zal tijdens het WK actief zijn op zee met patrouilles. In de kustgebieden verzorgt het Braziliaanse Korps Mariniers, beter bekend als Corpo de Fuzileiros Navais, de beveiliging van strategische objecten. Diverse kleine eenheden wagen zich ook op de uitgestrekte rivieren die het land kent, zodat zij ook ver landinwaarts ondersteuning kunnen bieden of onregelmatigheden kunnen aanpakken.
De gehele maritieme operatie rond het WK valt onder de Centro de Coordenação de Defesa de Área / Rio de Janeiro.
Onderdeel van grotere operatie
De maritieme operatie is fors, maar is slechts een onderdeel van de gigantische veiligheidsoperatie rond het Wereldkampioenschap voetbal. Verspreid over de 12 speelsteden worden 3,7 miljoen bezoekers verwacht. Om dat in goede banen te leiden, worden 170.000 mensen ingezet.
Al in 2010 werd door de Braziliaanse defensie begonnen met de voorbereidingen voor het WK. Specialisten bezochten het WK in Zuid-Afrika en de Olympische Spelen in Londen. Daarna werden militairen en materieel ingezet rond grote (sport)evenementen die de afgelopen jaren in Brazilië hebben plaatsgehad.
Braziliaanse mariniers boarden een koopvaarder in aanloop naar het WK. (Bron: Braziliaanse marine)
Klein deel van de vloot
Ook de inzet van 23 schepen is slechts een deel van wat Brazilië kan leveren. De Braziliaanse vloot bestaat uit zo'n 115 schepen en 60.000 militairen. De Marinha do Brasil wordt aangevoerd door het vliegkampschip BNS São Paulo, dat in 2000 tweedehands is gekocht van Frankrijk. De marine heeft verder onder andere zes kleine diesel-elektrische onderzeeboten en 9 voormalige Britse fregatten. Sinds 2008 is het bezig om voor vele tientallen miljarden euro's te investeren in voornamelijk de marine. Nieuwe vliegdekschepen en nucleaire onderzeeboten behoren tot de doelen.
Het land richt zich echter eerst op het WK en daarna de Olympische Spelen in Rio. Ook in 2016 zal de Marinha do Brasil weer een belangrijke rol spelen.