De bouw van het Combat Support Ship (CSS) Den Helder is in een nieuwe fase beland. Dat meldt Defensie vandaag. Het schip is op de werf van Damen in Roemenië naar een andere locatie verplaatst. Daar zullen de systemen van het schip voor het eerst worden opgestart en zullen de eerste tests gaan plaatsvinden.
Het Combat Support Ship op de Donau, onderweg naar de kade waar Damen het schip verder zal afbouwen. (Foto: Defensie)
Bijna twee jaar na de kiellegging van de Den Helder, is de bouw van het schip ver gevorderd. De bouw van de romp en opbouw is compleet en de zware hijswerken zijn afgerond. Het bevoorradingsschip is daarom verplaatst naar de kade aan de rivier de Donau, die langs Galati naar de Zwarte Zee stroomt. Aan de kade wordt het schip in bedrijf gesteld.
Voorlopig hoogste punt bereikt
Voordat de Den Helder naar de kade werd versleept, werd het hoogste punt bereikt; de mast werd geplaatst. Deze kenmerkende mast heeft de functie van schoorsteen. De afvoergassen van de dieselgeneratoren moeten op deze manier ver van de inlaten worden weggeblazen. Bij voorganger Zr.Ms. Karel Doorman waren na de bouw modificaties nodig, omdat bij sommige windrichtingen de uitlaatgassen door de ventilatie weer in het schip terecht kwamen.
Overigens wordt het schip nog hoger, maar dat gebeurt pas in Den Helder. De Den Helder wordt daar namelijk voorzien van de wapensystemen en sensoren. Het hoogste punt wordt bereikt op het moment van plaatsing van de radar. Welke radar dat is, is formeel nog niet bekend gemaakt, maar in eerdere illustraties was de NS100-radar van Thales zichtbaar. Deze radar staat ook op de Rotterdam en Johan de Witt.
Tot leven wekken
De Den Helder zal aan de kade tot leven worden gewekt als de systemen voor het eerst worden opgestart. Dan zullen ook de harbour acceptance tests (HAT) worden gedaan. Die tests zullen plaatsvinden onder het toeziend oog van projectmedewerkers en systeemspecialisten die binnenkort naar Roemenië afreizen. Zij beoordelen of de systemen zijn uitgevoerd en functioneren zoals vooraf door Defensie was geëist.
Het CSS op de Donau. (Foto: Defensie)
Proefvaart
Eind 2022 werd begonnen met het samenstellen van de eerste bemanning van de Den Helder, ook is de eerste commandant van het schip aangesteld. Deze aanloopbemanning gaat beginnen met de voorbereidingen van de proefvaarten op de Zwarte Zee. Na die proefvaarten zal het schip, uiteraard door de Bosporus en de Middellandse Zee naar Den Helder varen voor de installatie van wapensystemen en sensoren. Dat gebeurt over ruim een jaar.
Bemanning
De bemanning van de Den Helder zal volledig uit militairen bestaan, maar deels uit militairen die van 'buiten de marine' komen. Zij hebben rechtstreeks gesolliciteerd op een functie aan boord van het schip, terwijl de andere militairen een reguliere loopbaan hebben en deze plaatsing aan boord van de Den Helder een van de plaatsingen in hun loopbaan is. Deze alternatieve vorm van bemannen moet voorkomen dat dit nieuwe schip personeel weghaalt van andere schepen. Tegelijkertijd levert het nieuwe uitdagingen op, zo gelden voor een veertig-jarige sollicitant dezelfde fysieke eisen als voor een achttienjarige, omdat er geen onderscheid op leeftijd gemaakt mag worden (eenmaal binnen de marine, wordt er bij tests wel rekening gehouden met de leeftijd).
Een andere uitdaging in het traject, zo begreep Marineschepen.nl eerder, was dat de vakbonden en de marine eind 2022 op het vlak van het alternatief bemannen niet op één lijn zaten. Eind februari zijn in een apart overleg afspraken gemaakt tussen Defensie en de vakcentrales, en kon de 'defensiebrede pilot CSS' doorgang vinden.
Alternatief bemannen is geboren als gevolg van krapte bij het CZSK-personeel en dan vooral bij het middenkader. Het is een defensiebrede pilot om te kijken of de ervaringen ook gebruikt kunnen worden bij de andere krijgsmachtdelen.
Op 21 februari 2023 hebben de vakcentrales en Defensie afspraken over de defensiebrede pilot CSS gemaakt, zo laat Defensie weten. Vervolgens is samen met de vakcentrales het personeelsvullingsplan doorlopen en zijn zowel interne als externe kandidaten aan functies op het CSS gekoppeld. Tijdens deze bespreking is afgesproken dat vacatures voor (onder)officiersfuncties nogmaals intern en extern Defensie opengesteld mochten worden. Het resultaat daarvan wordt wederom met de vakcentrales besproken.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
