Zinken van Raptors en Moskva levert Rusland dilemma op
Door: Frederik van Lokeren
Bericht geplaatst: 03-05-2022 | Laatst aangepast: 03-05-2022
De recente aanval van Oekraïense drones tegen Russische snelle aanvalsboten van de Raptorklasse nabij Slangeneiland in de Zwarte Zee tonen een verdere evolutie van het maritieme slagveld in de Zwarte Zee aan. Met behulp van TB-2 Bayraktar drones slaagde Oekraïne erin om deze Raptor aanvalsboten te detecteren en op korte termijn uit te schakelen. Het feit dat deze drones ongehinderd kunnen opereren vloeit rechtstreeks voort uit de Russische operationele inzet na het tot zinken brengen van de kruiser Moskva.
Admiral Makarov, een fregat van de Grigorovichklasse. (Foto: Russische marine )
Teruggetrokken
De op 14 april gezonken Moskva had een rol in het opzetten van een luchtverdediging boven de Zwarte Zee Vloot. De Moskva was in staat om doelen tot op 500km te detecteren met de volumezoekradar, een vuurleidingsradar had met een bereik van 130km en luchtdoelen kon aanvallen vanaf 93km afstand. Deze maximum afstanden gaan overigens alleen op voor grote, hoog vliegende doelen.
Voor de luchtverdediging moet de Zwarte Zee Vloot nu voornamelijk terugvallen op de fregatten van de Grigorovichklasse. Slechts twee van deze vrij nieuwe fregatten zijn momenteel actief in de Zwarte Zee, de Admiral Essen en de Admiral Makarov. Deze fregatten kunnen rekenen op het Shtil-1 luchtafweersysteem, een maritieme versie van de Buk-M2 en hebben de vernieuwde Fregat M2EM-radar aan boord. De operationele inzetbaarheid van deze systemen is 50km, ruwweg de helft van de afstand die de Moskva kon bestrijken. Beide fregatten samen beschikken over slechts 48 missielen, vergeleken met de 64 aan boord van de Moskva van de Slavaklasse.
De Russische marine heeft haar grotere oppervlakteschepen, fregatten en korvetten, dichter naar de Krim toe teruggetrokken waar men extra bescherming heeft van op land gebaseerde luchtverdedigingssystemen. Als gevolg hiervan wordt er geen luchtverdediging opgezet in de Oekraïense kustwateren.
Raptor
Operaties in deze kustwateren lijken nu vooral uitgevoerd te worden door snelle aanvalsboten van de Raptorklasse. Klein, snel en zeer wendbaar, deze aanvalsboten zijn moeilijker te raken door conventionele anti-scheepsmissielen zoals de Neptune. Bovendien is de inzet van de Neptune tegen deze aanvalsboten niet productief, aangezien de Neptune beter achter de hand kan worden gehouden tegen grotere, slagkrachtigere schepen.
De snelle aanvalsboten lijken vooral gebruikt te worden om Oekraïense kustposities te observeren, maar kunnen eveneens gebruikt worden om kleine commandoteams of mariniers snel aan land te zetten voor clandestiene operaties achter de frontlinie. Deze operaties kunnen onder andere het opsporen van de mobiele Neptune missielen zijn waardoor deze succesvol aangevallen kunnen worden met Kalibr kruisvluchtwapens.
Bayraktar
Door het ontbreken van een luchtverdediging op zee kunnen drones zoals de TB-2 Bayraktar echter vrij opereren en deze aanvalsboten aanvallen. Hierdoor wordt het quasi onmogelijk voor Rusland om de Oekraïense kustposities in de gaten te houden en clandestiene operaties vanuit zee op te zetten. De problemen worden echter nog meer complex aangezien Raptor-aanvalsboten succesvol aangevallen en beschadigd kunnen worden door anti-tank raketten.
Dit werd in het begin van het conflict gedemonstreerd nabij Marioepol waarbij een Raptor-boot rond 22 maart onder vuur werd genomen met een Konkurs anti-tank geleide missiele. Twee Russische zeelieden werden verwond en de Raptor aanvalsboot werd daarna op sleeptouw naar de haven van Yeysk gebracht voor herstellingen.
Gisteren werden twee Raptors met succes aangevallen door een Bayraktar.
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Dilemma
De huidige situatie lijkt niet snel te veranderen aangezien de Zwarte Zee Vloot voor een dilemma staat. Zonder een effectieve luchtverdediging op zee blijven de Raptor's kwetsbaar voor aanvallen van Oekraïense drones. Om deze drones te kunnen aanvallen dienen de grotere oppervlakteschepen, voornamelijk de Grigorovichklasse fregatten, dichter bij de Oekraïense kust te komen, waardoor deze zelf het doelwit kunnen worden van de Neptune anti-scheepsraket.
Het opsporen en neutraliseren van de mobiele Neptunes kan het best gedaan worden door special forces, maar hiervoor dienen de Raptor aanvalsboten de kustlijn onopgemerkt te naderen. Zolang Oekraïne haar Neptune missielen verborgen kan houden en drone-operaties boven de kustwateren succesvol kan uitoefenen, is de kans klein dat de Russische Zwarte Zee Vloot de huidige impasse kan doorbreken.
