Tussen 2025 en eind jaren '30 krijgt de Nederlandse marine zo'n 31 nieuwe schepen, ter vervanging van de huidige schepen. Op Marineschepen.nl gaan we vaak diep in op die projecten. Maar het is soms lastig om het overzicht te bewaren. Welke schepen zijn in aanbouw en welke nog niet? Daarom een overzicht.
Een deel van de romp van het CSS in een hal van Damen in Roemenië. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Momenteel lopen veel verschillende projecten voor de marine, van nieuwe wapensystemen tot nieuwe systemen voor elektronische oorlogvoering. Een klein aantal van die projecten behelst de verwerving van nieuwe marineschepen, maar zijn toch complex en die projecten lopen tegelijk. Onderverdeeld in vier fases, zijn de schepen hieronder op een rij gezet.
In aanbouw
Het Combat Support Ship (CSS) Den Helder. (Beeld: COMMIT)
Naam klasse: - Typenaam: Combat Support Ship (CSS) Type: bevoorradingsschip Vervangt: formeel geen vervanging Hoofdaannemer: Damen Naval (NL) Aantal schepen: 1 Hoofdaannemer: Damen (NL) Bouwlocatie: Roemenië DMP-fase: E/ afgerond A-brief: 3 mei 2018 B-brief: niet verzonden D-brief: 19 december 2019 Contract getekend: 30 maart 2020 In dienst: 2025
De Den Helder is deels gebaseerd op het Joint Support Ship (JSS) Zr.Ms. Karel Doorman en deels op het voorstel dat Damen had gemaakt voor een bevoorradingsschip voor Noorwegen. Damen kreeg de opdracht rechtstreeks gegund.
Den Helder - in aanbouw bij Damen (in Galati, Roemenië) Eerste staal gesneden: 2 december 2020 Kiellegging: 2 juni 2021 Tewaterlating: 2022 Proefvaart: 2024 Oplevering: Aankomst in Nederland: voorjaar 2024 In dienst: 2025
Naam klasse: Vlissingenklasse Typenaam: geen Type: mijnenbestrijdingsvaartuigen Vervangen: mijnenjagers Alkmaarklasse Aantal schepen: 6 Hoofdaannemer: Belgium Naval & Robotics (Frankrijk) Bouwlocatie: Frankrijk en Roemenië DMP-fase: E/ afgerond A-brief: 3 mei 2018 B-brief: niet verzonden D-brief: 15 maart 2019 Contract getekend: 22 mei 2019 In dienst vanaf: 2025
De schepen zijn samen met schepen voor België (Cityklasse) besteld, na een Europese aanbesteding. De hoofdaannemer is Belgium Naval & Robotics, bestaande uit Naval Group en Exail (voorheen ECA Group). Naval Group neemt de schepen voor zijn rekening, Exail de mijnenbestrijdingsdrones. De daadwerkelijke bouw geschiedt door meerdere werven.
Vlissingen - in aanbouw bij Kership (in Lanester, Frankrijk) Eerste staal gesneden: februari 2022 (Italië) Kiellegging: 14 juni 2022 Tewaterlating: 29 september 2023 (ceremonie op 19 oktober) Proefvaart: 3e kwartaal 2024 Oplevering: Aankomst in Nederland: In dienst: 23 juni 2025
Scheveningen - in aanbouw bij Santierul naval Giurgiu (in Giurgio, Roemenië) Eerste staal gesneden: Kiellegging: 19 juli 2023 Tewaterlating: Proefvaart: Oplevering: Aankomst in Nederland: In dienst: 23 juni 2026
Illustratie van twee ASW-fregatten. (Beeld: Defensie)
Naam klasse: Typenaam: Anti-Submarine Warfare Frigates Type: fregatten Vervangen: M-fregatten Aantal schepen: 2 Hoofdaannemer: Damen Naval (NL) Bouwlocatie: Roemenië DMP-fase: E/ afgerond A-brief: 3 mei 2018 B-brief: 24 juni 2020 D-brief: 3 april 2023 Contract getekend: 29 juni 2023 In dienst vanaf: september 2029
De ASW-fregatten zijn samen met twee fregatten voor België besteld. Dat gebeurde rechtstreeks bij Damen. Op 29 juni 2023 werd ook het contract met Thales voor de sensoren getekend. Daarna volgen meer contracten.
ASWF-1 Eerste staal gesneden: 2025 (Roemenië) Kiellegging: Tewaterlating: Proefvaart: Oplevering: In dienst: september 2029
Naam klasse: Typenaam: Type: onderzeeboten Aantal boten: 4 Vervangen: onderzeeboten Walrusklasse Hoofdaannemer: Bouwlocatie: DMP-fase: D A-brief: 17 juni 2016 B-brief: 13 december 2019 D-brief: 2024 Contract getekend: 2024 of 2025 In dienst vanaf: 2034
De winnaar van de lopende aanbesteding wordt in het eerste kwartaal van 2024 bekendgemaakt. De drie deelnemende bedrijven zijn Naval Group (Frankrijk), Saab (Zweden) en tkMS (Duitsland).
Naam klasse: Typenaam: Type: diverse soorten hulpvaartuigen Aantal schepen: 4 Vervangen: diverse schepen Hoofdaannemer: Bouwlocatie: DMP-fase: B A-brief: 9 mei 2020 B-brief: 16 juni 2022 D-brief: 2024 Contract getekend: 2024 In dienst vanaf:
Formeel is het project vervanging hulpvaartuigen één project. Voor dit overzicht is dat opgesplitst.
Van de acht 'hulpvaartuigen' zijn er vier zeegaand. Deze vervangen vijf zeegaande schepen: torpedowerkschip Zr.Ms. Mercuur, de twee hydrografische opnemingsvaartuigen, opleidingsvaartuig Van Kinsbergen en het Caribische ondersteuningsvaartuig Zr.Ms. Pelikaan.
De schepen zullen waarschijnlijk worden ontworpen en gebouwd door een Nederlandse werf, maar de aanbesteding is nog niet van start gegaan. Drie werven worden genoemd: Damen, IHC en Thecla Bodewes.
Naam klasse: Typenaam: Type: duikvaartuigen Aantal schepen: 4 Vervangen: diverse schepen Hoofdaannemer: Bouwlocatie: DMP-fase: B A-brief: 9 mei 2020 B-brief: 16 juni 2022 D-brief: 2024 Contract getekend: 2024 In dienst vanaf:
Formeel is het project vervanging hulpvaartuigen één project. Voor dit overzicht is dat opgesplitst.
Van de acht 'Hulpvaartuigen' zijn er vier bestemd als duik(opleidings)vaartuigen. Deze vervangen vijf schepen: vier duikvaartuigen van de Cerberusklasse en het duikopleidingsvaartuig Soemba.
De schepen zullen waarschijnlijk worden ontworpen en gebouwd door een Nederlandse werf, maar de aanbesteding is nog niet van start gegaan.
Naam klasse: Typenaam: Future Air Defender (FuAD) Type: fregatten Aantal schepen: 4? Vervangen: Luchtverdediging- en Commandofregatten (LCF'en) Hoofdaannemer: Bouwlocatie: DMP-fase: A A-brief: eind 2023 B-brief: D-brief: Contract getekend: In dienst vanaf: 2033?
Naam klasse: Typenaam: LPX Type: combinatie amfibisch transportschip en patrouilleschip Aantal schepen: 6? Vervangen: patrouilleschepen Hollandklasse en amfibische transportschepen Rotterdam en Johan de Witt Hoofdaannemer: Bouwlocatie: DMP-fase: A A-brief: eind 2023? B-brief: D-brief: Contract getekend: In dienst vanaf: 2035?
LPX moet verschillende type schepen vervangen, binnen een nieuw concept van het Korps Mariniers. De schepen moeten mariniers in staat stellen om sneller en over grotere afstanden aan land te gaan.
Er wordt onderzocht of de schepen samen met Groot-Brittannië kunnen worden ontwikkeld.
Help je Marineschepen.nl?
Met jouw donatie kan Marineschepen.nl -onafhankelijk- nieuws- en achtergronden blijven publiceren.
Of scan deze QR-code met je telefoon.
Meer info over donaties aan Marineschepen.nl lees je op de donatiepagina.
Transitie
Het vervangen van de huidige vloot (alle schepen behalve de Karel Doorman wordt vervangen) is een behoorlijke klus, omdat de oude schepen tegen de kant moeten en de bemanningen op tijd worden opgeleid en overgeplaatst worden naar de nieuwe schepen. Deze moeten op de werf in bedrijf worden gesteld, getest en na de proefvaarten in gebruik worden genomen. Wanneer de oude schepen de marine verlaten en de nieuwe zullen instromen, is hier te zien.
Schets van de overgang van de huidige naar de nieuwe vloot. De donkere balken (blauw en oranje) zijn gebaseerd op jaartallen die zijn genoemd in diverse documenten, de lichtere/ gearceerde balken zijn schattingen. Zij zijn veelal ook gebaseerd op informatie uit documenten van Defensie, maar vaak zijn daar geen exacte jaartallen aan gekoppeld. Alle aantallen van schepen komen overeen met de huidige plannen voor zover bekend. (Grafiek: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl, bronnen: Afwijkingsrapportage t.o.v. Defensie Projectenoverzicht 2022, B-brief Vervanging Hulpvaartuigen, persbriefing onderzeeboten november 2022, transitiebrief mei 2023)
