|
Historische zeehelden: Piet Hein en Maarten Tromp
Diverse historische Nederlandse marineschepen zijn vernoemd naar belangrijke zeehelden. Onder meer Jacob van Heemskerck, Johan Evertsen en Michiel de Ruyter kregen schepen naar hen vernoemd. De Ruyter wordt door velen gezien als de grootste Nederlandse zeeheld. Twee minstens zo grote namen zijn Piet Hein en Maarten Tromp.
De zeeslag bij Terheide in 1653, inkt op doek door Willem van de Velde (I), 1657
Piet Hein
Piet Hein of eigenlijk Pieter Pietersen Heyn werd geboren in 1577. Hij geniet vooral bekendheid vanwege zijn verovering van de Spaanse zilvervloot in 1628. De zilvervloot was in de zestiende en zeventiende eeuw een jaarlijks konvooi van Spaanse schepen. Er werden kostbaarheden uit de Spaanse Amerikaanse kolonies mee naar Spanje gebracht. Het is niet zo vreemd dat de verovering van de vloot Heins naam onsterfelijk heeft gemaakt. Omgerekend naar huidige maatstaven leverde de actie een half miljard euro op. Naast zilver bevatte de buit goud, parels, dierenhuiden, suiker en de kostbare kleurstoffen indigo en cochenille.
Gestorven in het harnas
De overval op de zilvervloot was volgens Hein zelf niet zijn grootste verdienste. Tijdens zijn huldiging voor begin 1629 in Leiden merkte de zeevaarder op dat hij "verre grooter daden ghedaen [had] als dese". De verovering van de zilvervloot bleek Heins laatste grote actie. In juni 1629 werd hij tijdens een overval op Duinkerker kaperschepen geraakt door een achtpondskogel. Een ziektekostenverzekering en goede medische zorg bestonden nog niet, en Hein overleefde zijn verwonding dan ook niet. Vlaggenkapitein Maarten Tromp nam het bevel over en veroverde twee van de drie kaperschepen.
Maarten Tromp
Maarten Harpertszoon Tromp werd geboren in 1598. Zijn vader was zeeofficier, waardoor Maarten al op zijn negende scheepsjongen bij de marine werd. Tromp had echter een grillige marinecarrière. Na het overlijden van zijn vrouw verliet hij de marine in 1634. Op aandringen van de Staten-Generaal keerde hij enkele jaren later terug en werd benoemd tot luitenant-admiraal van Holland en West-Friesland. Tromp behaalde daarna grote successen. Met name in de strijd tegen de Duinkerker kapers en de Spaanse oorlogsvloot. Zijn overwinning op de Spaanse armada tijdens de Zeeslag bij Duins in oktober 1639 was een van de belangrijkste in de geschiedenis van de marine.
Eerste Nederlands-Engelse oorlog
In de jaren erna nam de zeedreiging van de Spanjaarden af en werden de Duinkerker kapers verslagen. Handelsconflicten met de Britten leidden in 1652 evenwel tot de Eerste Nederlands-Engelse oorlog. Tromp voerde meerdere grote zeeslagen tegen de Engelsen. Tijdens de Slag bij Ter Heijde in augustus 1653 werd hij gedood door een musketkogel. Zoals Tromp bijna 25 jaar daarvoor na het sneuvelen van Piet Hein deed, nam commandant Michiel de Ruyter het bevel over. Hij werd uiteindelijk de grootste Nederlandse zeeheld. Piet Hein en Maarten Tromp kregen beiden een grafmonument in de Oude Kerk in Delft.
Sinds 13 augustus 2001
|