In 2016 besloot Roemenië vier nieuwe korvetten aan te schaffen, maar er is nog altijd geen contract getekend. De Roemeense minister van Defensie heeft de winnende partijen nog tot eind deze maand gegeven om een contract te tekenen.
Een Gowind-korvet dat Naval Group onder andere aan Egypte verkocht en dus ook aan Roemenië. (Beeld: Naval Group)
In de kajuit van het Roemeense fregat Regele Ferdinand (ex-HMS Coventry uit 1988) drinken de commandant van het Roemeense fregatten-flottielje schout-bij-nacht Valentin Lacoblev en de commandeur Boudewijn Boots een kop koffie. Boots brengt als commandant van het NAVO-eskader SNMG2 een bezoek aan het schip, vlak voor vertrek van de schepen vanuit het Roemeense Constanta naar zee. De sfeer is hartelijk en er wordt over tal van onderwerpen gesproken.
Het is april 2019 en de Russische dreiging is voelbaar, maar Bulgarije en Roemenië, de twee nieuwe NAVO-landen aan de Zwarte Zee, varen met oude schepen. Boots grijpt, als NAVO-eskadercommandant, de kans aan om Lacoblev te wijzen op de noodzaak van nieuwe schepen. Later zei Boots hierover in een podcast van Marineschepen.nl: "Tijdens de koffie heb ik gezegd dat Roemenië zich wel zorgen mag maken over de onderhoudsstaat van het schip en met name over de vernieuwingsslagen die maar niet komen. Dat is natuurlijk allemaal politieke besluitvorming die niet aan hem is. (...) Je moet blijven investeren in nieuwe apparatuur en het liefst in nieuwe schepen." Boots wijst er op dat de Roemeense schepen moeite hebben om met andere NAVO-schepen goed mee te kunnen komen en zegt zich zorgen te maken over de Russische opbouw.
Bezoek aan de Regele Ferdinand. Links toenmalig commandant SNMG2, commandeur Boudewijn Boots. Rechts schout-bij-nacht Valentin Lacoblev, in het midden de commandant van het schip. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Drie maanden later lijkt het Roemeense project in een stroomversnelling te zijn geraakt. Roemenië kiest voor het consortium onder leiding van het Franse Naval Group, dat ter waarde van 1,2 miljard euro vier Gowind-korvetten had aangeboden. Ook modernisering van twee oude fregatten valt onder de afspraak.
Inmiddels is de vrees van Boots deels uitgekomen en woedt er een oorlog in de Zwarte Zee en zonk op minder dan 100 km van Roemeense wateren het Russische vlaggenschip de Moskva. Roemenië heeft nog één korvet dat inzetbaar is en drie oude fregatten, maar er is nog geen contract getekend. Het geduld van de Roemeense minister van Defensie Vasile Dincu, raakt op. Roemenië heeft geen tijd meer te verliezen, zo zei hij vorige maand in een Roemeense talkshow.
Eind april evaluatie
In 2016 was de situatie heel anders. De toenmalige regering had het Nederlandse Damen aangewezen om vier nieuwe korvetten te bouwen (dergelijke defensieprojecten hoeven niet Europees te worden aanbesteed). Damen bouwde op de Roemeense werf in Galati meerdere marineschepen, waaronder meerdere Nederlandse marineschepen en was de enige Roemeense werf met ervaring op gebied van marinebouw. Dat besluit werd na de verkiezingen in Roemenië teruggedraaid en er werd een Europese aanbesteding uitgeschreven.
De eis was wel dat de schepen in Roemenië zouden worden gebouwd. Naval Group schreef zich onder andere in en ging een samenwerking aan met Santierul Naval Constanta, een grote werf in Constanta die zich met bouw en reparatie van civiele schepen bezighoudt. Dit consortium werd verkozen tot winnaar.
Damen diende bezwaar in en een periode van juridisch getouwtrek volgde, maar de Franse winst kwam niet meer in gevaar.
Toch is er nog geen handtekening. Minister Dincu zei in maart in de Roemeense praatprogramma Talk News over de kwestie: "Helaas hebben we al meer dan vier jaar rechtszaken en daarna een zeer lange onderhandelingsperiode. Het is een consortium tussen Roemenen en Fransen dat, zoals ik de laatste tijd heb gezien, niet zo goed werkt." De oorspronkelijke deadline verliep in februari dit jaar, maar werd verlengd.
"Eind april gaan we echter evalueren of de winnaars van deze aanbesteding een geldig bod kunnen uitbrengen, anders moeten we op zoek naar een andere oplossing", zei Dincu. Over de financiële voorwaarden wordt niet onderhandeld, had Dincu eerder gezegd.
Vanuit Frankrijk wordt hard gewerkt om het contract te tekenen. Begin januari had de Franse minister van Defensie Florence Parly nog een gesprek met haar Roemeense counterpart, en dat stemde de laatste positief. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian zei begin deze maand nog te hopen op een snelle ondertekening.
Roland Briene, commercieel directeur Damen Naval (Vlissingen), staat de Roemeense pers te woord. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Damen?
Met het uitblijven van het Frans-Roemeense contract, komt Damen toch weer in beeld. In ieder geval bij de Roemeense pers. Toen vorige week op de werf van Damen in Galati de helft van bevoorradingsschip de Den Helder te water werd gelaten, was de Roemeense pers in grote getalen aanwezig, waaronder de grootste TV-zenders. Zij stelden vragen over de korvetten-kwestie. "Damen is nog steeds bereid om schepen te bouwen voor de Roemeense zeestrijdkrachten", antwoordde commercieel directeur van Damen Naval Roland Briene na vragen van de pers.
Damen had eerder Sigma-korvetten aangeboden. Deze zouden dan ontworpen worden in Galati en "hoogstwaarschijnlijk" gebouwd worden op de werf van Damen in Mangalia, zo zei directeur Damen Naval Romania Gheorge Savu.
