Naast de korvetten die Kalibr kruisvluchtwapens lanceren, zijn het de Russische landingsschepen die de gemoederen bezighouden. Afgelopen donderdag stond een van die landingsschepen in het brandpunt van het nieuws over Oekraïne. Zo'n twee weken geleden trokken vier oosterse zusterschepen de aandacht toen zij tussen door een zeestraat bij Japan naar het westen voeren. Op weg naar Europa? Maar sindsdien bleef het stil.
Waar zijn de Russische landingsschepen? Een vraag die sinds de passage van vier landingsschepen door de Straat van Tsugaru is gesteld. De vier schepen werden door de Japanse Defensie gespot, nadat eerder ook andere Russische marineschepen vanuit het oosten naar het westen waren gevaren. Die passage was opvallend, maar nog opvallender was het antwoord van een Japanse woordvoerder dat er inderdaad een mogelijkheid zou zijn dat de schepen op weg zouden zijn naar Oekraïne.
Een onwaarschijnlijk scenario, maar zo zijn er meer verrassingen geweest de afgelopen maanden.
Over de vier landingsschepen is in openbare bronnen de afgelopen twee weken echter niets gemeld. Wat niet hielp is dat er boven de Japanse Zee de afgelopen weken veel bewolking was, waardoor zij ook moeilijk middels satellieten te spotten zijn.
Als de landingsschepen toch door waren gevaren, zouden zij nu Singapore moeten naderen en de hele Zuid-Chinese Zee zijn doorkruist zonder op te vallen.
Ondertussen lijken de vier landingsschepen van de Pacifische Vloot hard nodig in het oosten. Daar zijn de spanningen tussen Japan en Rusland opgelopen rond de Koerilen, een eilandengroep ten noorden van het noordelijke Japanse eiland Hokkaido. De Koerilen zijn door beide landen om beurten bezet of bewoond geweest, maar sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog heeft de Sovjet-Unie en nu Rusland de eilanden stevig in de greep. Er zijn meerdere militaire bases en Rusland heeft er systemen voor luchtverdediging en antischipkruisvluchtwapens (Bal en Bastion) geplaatst of aangekondigd die te plaatsen.
De Koerilen zijn sinds de oorlog in Oekraïne weer terug in het nieuws, doordat Japan de sancties tegen Rusland steunde. Rusland heeft de gesprekken over de eilanden met Japan daarop gestaakt en maakte vrijdag bekend dat er geoefend wordt door 3.000 Russische militairen. Volgens het Russische ministerie van Defensie oefenden zij onder andere tegen een amfibische landing, met anti-tankwapens. Landingsschepen worden niet genoemd, maar zij worden normaliter ingezet in die regio's voor onder andere transport van materieel voor oefeningen.
#Satellite imagery from today, March 25, of Ukrainian port city #Berdyansk, revealing a Russian Alligator-class landing ship that’s burned & partially submerged. Fire/smoke is nearby & close to fuel storage tanks. News reports state the ship was hit March 24, by Ukrainian forces. pic.twitter.com/MsGXWZdjD4
Gezonken
Een beetje versterking kunnen de landingsschepen in de Zwarte Zee wel gebruiken. Voor de Saratov (Alligatorklasse) zou de vraag in de titel namelijk ook beantwoord kunnen worden met: op de bodem. Dat schip raakte afgelopen donderdag in brand en na meerdere ontploffingen aan boord, zonk het naar de bodem van de haven van Berdyansk. Dat is te zien op hoge resolutie satellietbeelden van Maxar.
'In het diepste geheim' was even uitverkocht, maar de achtste druk is nu leverbaar via onder andere Bol.com.
Update 29 maart
De landingsschepen zijn nog niet gespot. Naar alle waarschijnlijkheid zijn ze nog altijd tussen de Koerilen en Vladivostok. Russische marineschepen hebben vrijwel altijd de transponders die een AIS-signaal uitzendt, uit staan. Civiele schepen zijn verplicht om hun positie, lading en bestemming via AIS bekend te maken en zijn dan ook via internet te volgen. Marineschepen doen dat normaalgesproken alleen als ze in heel druk vaarwater zijn of als ze aan iedereen willen laten zien dat ze er zijn. De Russische landingsschepen zijn in ieder geval te vinden via dit systeem.
Er zijn echter ook andere middelen, namelijk via satellietbeelden zoals de gratis beelden die door de Sentinel-satellieten van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA worden gemaakt. Continu maken zij foto's van delen van de aarde. De resolutie is niet zo hoog, maar met enige oefening kunnen schepen gespot en herkend worden. Zo spotte Marineschepen.nl onlangs de nucleaire Russische kruiser Pyotr Velikiy op weg naar de NAVO-oefening Cold Response.
Via deze link kan je zelf een kijkje nemen. (Selecteer Sentinel-2 en het databereik.) En wie weet zie je nog een landingsschip. Laat je het Marineschepen.nl dan weten?
