|
Absalonklasse fregatten (Denemarken)
Laatst aangepast: 22-10-2020
De twee schepen van de Absalonklasse zijn (sinds 2020) fregatten met als specialisatie onderzeebootbestrijding. Qua uiterlijk hebben zij vanaf het begin (2005) op fregatten geleken, maar ze werden geclassificeerd als flexible support ships. In oktober 2020 ontvingen zij de nieuwe boegnummers: van L16 naar F341 (Absalon) en L17 naar F342 (Esbern Snare).
HDMS Esben Snare (L17) (foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
De schepen van de Absalonklasse waren tijdens indienststelling de grootste schepen ooit van de Deense marine, tot de komst van de drie fregatten van de Iver Huitfeldtklasse.
De Absalonklasse was aanvankelijk nergens in gespecialiseerd. De schepen waren ontworpen voor uiteenlopende doelen. Bijvoorbeeld als commandoplatform, maar ook voor oppervlakteoorlogvoering, (beperkte) luchtverdediging en onderzeebootbestrijding. De schepen konden echter ook snel aangepast worden voor strategisch transport of kunnen getransformeerd worden tot hospitaalschepen. In de praktijk opereerden de schepen echter zoveel mogelijk als fregatten.
Max flex
De Deense marine heeft de schepen samen met de werf Odense Staalskibsværft ontworpen. Er werrd gekozen voor een "fregatontwerp", maar wel met bijvoorbeeld een "flex-deck"; het ongeveer 84 meter lange dek biedt plaats aan 250 meter voertuigen en heeft een totale oppervlakte van 900 vierkante meter. Het dek is verstevigd en kan zware voertuigen aan, zoals de Leopard II main battle tank. Via de roll-on/ roll-of laadklep aan de achterzijde (de stern ramp) kunnen voertuigen het schip in of uitrijden.
Het flex-deck heeft de naam niet voor niets en kan dus meer herbergen dan alleen voertuigen. Zo kunnen hier containers worden neergezet met slaapvoorzieningen voor amfbische eenheden. Maar er kunnen ook commandofaciliteiten worden toegevoegd via de containers of een ziekenboeguitbreiding.
De schepen hebben geen dok, maar wel ruimte voor twee LCP-klasse landingsvaartuigen. De vaartuigen moeten via een deur en een kraan aan bakboordzijde het schip verlaten. Er is verder ruimte voor twee middelgrote helikopters zoals de EH-101 Merlin en MH-60R Seahawk.
Het flex dek is meer dan een leeg dek. In de wanden zijn bijvoorbeeld aansluitingen voor containers verwerkt. Bovenin in beeld is een aansluiting voor de airconditioning te zien. Verder zijn er aansluitingen voor elektriciteit, (versleutelde) verbindingen, riolering, water, etc.) (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl).
HDMS Esbern Snare (L17) in de sneeuw in Amsterdam, 2017. (foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Bedrijven
De volgende bedrijven hebben meegewerkt aan het ontwerp, de bouw van dit project, of hebben producten of diensten geleverd (en hebben een bedrijfspagina):
Geïnteresseerd in een bedrijfspagina? Kijk hier voor meer informatie
Bewapening en sensoren
De bewapening is minder flexibel. Een aantal wapensystemen staat vast op het schip. Dat is het US 5" (127mm) Mk 45 Mod 4 kanon van BAE Systems. Ook de twee Rheinmetall 35mm CIWS Millenium systemen staan vast, evenals de torpedo inrichting voor de MU90 (M/04) anti-submarine torpedo's. De 16 (!) Harpoons tegen andere schepen zijn zoals altijd flexibel. Anders dan gebruikelijk is de flexibele container met de 12 ESSM tegen luchtdoelen. Tot slot zijn er Stingers aan boord.
Volledig vast zijn natuurlijk de sensoren. Er is niet gekozen voor de meest uitgebreide set. De Denen varen met de Nederlandse SMART-S mk2 3D radar van Thales voor het luchtbeeld. Dit is een middellange tot lange-afstand rondzoekradar met een bereik van maximaal 250 kilometer. De radar kan sneller informatie over het doel kan verkrijgen dan traditionele radars, omdat de SMART-L Mk2 een multi-beam radar is; het zendt meerdere radarstralen tegelijk uit in plaats van één bundel. Daarnaast kan de radar aan de hand van de snelheid van een object bepalen of het in beeld gebracht moet worden (vliegtuigen, raketten) of gefilterd wordt (golven, vogels). Om doelen aan te wijzen heeft het de Saab Systems Ceros 200 mk3 fire control radar (met tv, laser en electro optics). Voor het zeebeeld heeft de Absalonklasse een Terma Scanter 2001 X-band radar en een infrarood camera. Navigatie gebeurt met drie X en S band radars van Furuno Marine. Onder water kan gezocht worden met de Atlas Elektronik ASO 94-01 rompsonar.
De voordelen van flexibiliteit
Zoals eerder gezegd zijn de schepen anders dan anders. De weg die de Deense marine in de jaren '80 heeft ingeslagen, heeft interessante platformen opgeleverd. De schepen van de Absalonklasse waren desondanks een schok voor de Deense marine en er waren veel tegenstanders. Ook het laten bouwen van de Absalons op een commerciële scheepswerf heeft veel tegenstand opgeleverd. Toch is het resultaat goed en de Denen zijn tevreden.
Aanvankelijk, ook op Marineschepen.nl, was er behoorlijk wat scepsis. De Deense marine vond dat ze te klein was voor een gespecialiseerd amfibisch schip, dus was flexibiliteit de oplossing. Eén van de bezwaren tegen het flex-dek is dat het ook moest worden "meegesleept" op een anti-piraterijmissie. Dan is het nog steeds een schip van 137 meter op jacht naar kleine bootjes. Van 2008 t/m 2015 hebben de Absalon en Esbern Snare veel anti-piraterijoperaties gedaan en toen bleek het flex-dek handig te zijn voor het gevangen zetten van piraten en bieden van accommodatie van staf en speciale eenheden. De piraten werden van de rest gescheiden middels het brandwerende scherm in het dek.
Als flexibele ondersteuningsschepen is het ontwerp zeer geslaagd, zeker omdat de 'gevechtskant' niet is vergeten. De schepen zijn zelfs voor een gemiddeld fregat zwaar bewapend. Bovendien zijn de schepen relatief goedkoop; ongeveer 400 miljoen euro. Maar de wapensystemen zijn veel later geplaatst en zijn niet allemaal opgeteld bij het eerst genoemde bedrag.
HDMS Absalon (L16) (foto: forsvaret.dk).
Toch fregatten
De indeling van de Absalonklasse als flexibele ondersteuningsschepen pakte in de praktijk toch anders uit. De Absalons vielen in internationaal verband onder de tankers, bevoorradingsschepen en amfibische transportschepen, terwijl ze dezelfde middelen hadden als fregatten en ook op die manier werkten.
In 2020 werden deze schepen daarom opnieuw ingedeeld: geen flexibele ondersteuningsschepen, maar fregatten, met als specialisatie onderzeebootbestrijding.
HDMS Absalon (L16) en HDMS Esbern Snare (L17) (foto: forsvaret.dk).
Inzet
HDMS Absalon en HDMS Esbern Snare zijn van 2008 t/m 2015 met succes ingezet in de strijd tegen piraten in de Golf van Aden. In 2010 had Absalon de leiding over de NAVO operatie Ocean Shield in de strijd tegen piraterij. Op 5 februari 2010 zette het schip met succes de helikopter en special forces in en beeïndigde een kaping. Dit was de eerste keer dat een marineschip ingreep terwijl een kaping gaande was. Lees hier meer over deze actie.
De Absalon was ook in 2011 in Somalische wateren om piraten te bestrijden. Toen voer een Deense cameraploeg mee en maakte deze uitstekende docu (Engels ondertiteld).
Eind 2013 begeleidde de Esbern Snare, samen met het Noorse fregat HNoMS Helge Ingstad, transportschepen bij de vernietiging van Syrische chemische wapens op zee, nadat de Esbern Snare was weggeroepen uit de wateren bij Somalië. Tijdens een havenbezoek in Cyprus werd de Esbern Snare in korte tijd omgebouwd voor de nieuwe taak.
In 2016 was het HDMS Absalon dat vernietiging van chemische wapens begeleidde. Ditmaal bij Libië.
HDMS Esbern Snare (L17) in zwaar weer (foto: forsvaret.dk).
Nummer
|
Naam
|
In dienst
|
L16 |
Absalon |
2004 |
L17 |
Esbern Snare |
2005 |
|
Afmetingen |
137 x 19,5 x 6,3 (lxbxd) |
Max. waterverplaatsing |
6.300 ton |
Max. snelheid |
23 knopen |
Bemanning |
113 standaard
168 accommodatie
+200 tijdelijk in leefcontainers |
Voortstuwing |
2x MTU 8000 M/70 diesels |
Wapensystemen |
BAE Systems 127mm Mk 45 Mod 4
2x Rheinmetall 35mm CIWS Millenium
MU90 (M/04) anti-submarine torpedo's
Boeing RGM-84 HARPOON Block 2
VL Evolved Sea Sparrow Missile
|
Sensoren |
Thales Naval Nederland SMART-S mk2 3D luchtwaarschuwingsradar
Saab Systems Ceros 200 mk3 fire control radar
Terma Scanter 2001 zeebeeldradar
Furuno Marine navigatieradars
Atlas Elektronik ASO 94-01 rompsonar
|
Helikopters |
2x Merlin of
2x MH-60 Romeo
|
Lading
|
900 m2 ruimte/ 250 lane meters
Voertuigen
Containers
Main battle tanks
|
Vaartuigen
|
LCP
2x RHIB
|
Sinds 13 augustus 2001
|