Israël heeft voorlopig groen licht gegeven om een maritieme humanitaire corridor op poten te zetten, om Gaza vanaf zee te kunnen bevoorraden van de meest noodzakelijke hulpgoederen. Dat schrijft The Times of Israel. De corridor komt er op initiatief van Cyprus, van waaruit de humanitaire stroom ook moet worden gecoördineerd. Opvallend is dat er geen rol is weggelegd voor Zr.Ms. Holland, het Nederlandse patrouilleschip dat al sinds november operationeel is in de wateren rond Cyprus. Ook de optie waarbij Zr.Ms. Karel Doorman een rol speelt wordt niet bekeken, zo antwoordt een defensiewoordvoerder na vragen van Marineschepen.nl.
Zr.Ms. Holland bij aankomst op Cyprus. Onlangs bracht minister van Defensie Kajsa Ollongren een bezoek aan Zr.Ms. Holland, om de bemanning een hart onder de riem te steken. (Foto: Defensie)
De humanitaire corridor via zee wordt in The Times of Israel bevestigd door het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken. Het opzet van het plan, dat al gedurende een maand voer voor gesprek is tussen Israël, Cyprus en andere deelnemende landen, is om de bevolking in de Gazastrook via zee te voorzien van de broodnodige middelen, zoals voedsel, drinkbaar water en geneesmiddelen.
Lior Haiat, woordvoerder van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken geeft aan dat de corridor gepaard gaat met een uitvoerige controle van de internationale hulp. Deze zal in Cyprus worden uitgevoerd, onder Israëlisch toezicht.
Haiat geeft wel mee dat er nog enkele logistieke problemen moeten worden opgelost, voor de corridor wordt geopend. Cyprus zelf wilt ook nog duidelijkheid over de veiligheid van schepen en crew, zodra die in de buurt komen van Gaza. Eens alle problemen van de baan zijn, kan men in de Cypriotische havenstad Larnaca van start gaan met de controle van humanitaire goederen, waarna de eerste schepen kunnen vertrekken op de bijna 400 kilometer lange trip naar Gaza.
Holland niet gevraagd
Bij Cyprus hebben zich sinds oktober meerdere marineschepen verzameld. Onder andere de Franse Mistralklasse helikoptercarriers Dixmude en Tonnerre liggen in die regio, evenals het Italiaanse bevoorradingsschip Vulcano. Sinds 28 november is de Holland, een patrouilleschip van de gelijknamige scheepsklasse, aanwezig in het oostelijke deel van de Middellandse Zee. De crew van het schip heeft samen met het op Cyprus aanwezige Korps Mariniers oefend op evacuatie-oefeningen en werkt het ook oefeningen af met de andere westerse marineschepen die er aanwezig zijn.
De Holland bleef ter plekke, ook nadat het Korps Mariniers en het Hercules-vliegtuig terugkeerden naar Nederland. "Het schip kan ook een rol spelen bij humanitaire noodhulp, indien dit over zee gebeurt", zo voegde een marinewoordvoerder toe aan Marineschepen.nl.
Alleen, nu die humanitaire noodhulp op gang lijkt te komen, is er geen spoor van de Holland in de plannen. "Er is geen verzoek binnengekomen Zr.Ms. Holland in te zetten voor het leveren van humanitaire goederen in Gaza, hier is dus ook geen sprake van", zo verklaart een defensiewoordvoerder daarover.
Het verlenen van humanitaire hulp was een van de redenen waarom het schip naar de regio trok. "Zr.Ms. Holland voert daar verschillende NEO-oefeningen (Non-Combattant Evacuation Operation, red.) uit om snel inzetbaar te kunnen zijn om hulp te bieden wanneer de situatie daar om vraagt. Aanvullend kan Zr.Ms. Holland ingezet worden voor humanitaire hulpverlening", zo stond te lezen in een brief aan de Tweede Kamer van 12 december. Wat de rol van de Holland nu dan wordt, nu met de Korps Mariniers de partners in die NEO-oefeningen terug naar Nederland vertrokken en hulp bij humanitaire missies lijkt uitgesloten, is niet duidelijk. "Hoe lang Zr.Ms. Holland in het gebied blijft, wordt bezien in het licht van de actuele ontwikkelingen", zo verwijst de woordvoerder naar de Kamerbrief van 12 december.
Voor niets? Door: Jaime Karremann
Dat de Holland geen grote rol zou spelen bij humanitaire hulp, was door de omvang van het schip al van meet af aan duidelijk. Maar dat het patrouilleschip niet eens gevraagd is, is toch iets anders. Nu de Holland langs de zijlijn zal toekijken bij het leveren van humanitaire hulp, dringt zich de vraag op of schip en bemanning dan voor niets naar het oostelijk deel van de Middellandse Zee zijn gestuurd. Voor die conclusie is het nog wat vroeg. Mogelijk dat het schip nog ingezet zal worden om een evacuatie uit te voeren.
Wel blijkt ook hier uit dat Defensie zich bij het inzetten van de uiterst schaarse capaciteit van de Koninklijke Marine, weinig missers kan veroorloven. Zeker nu het in zoveel zeegebieden onrustig is. Zr.Ms. Holland zou in januari naar het Caribisch gebied vertrekken.
Doorman niet naar Middellandse Zee
Tegelijk is ook de vraag gesteld of de Karel Doorman een rol gaat spelen. Het ondersteuningsschip is terug operationeel na een lange tijd tegen de kade te hebben gelegen. Eind juni werden scheurtjes ontdekt in de transformatoren van de voortstuwing. Een reparatie was niet mogelijk; vervanging van de onderdelen was de enige optie. Twee weken geleden bevestigde de Koninklijke Marine aan Marineschepen.nl dat het schip terug naar zee kon.
Maar ook de Karel Doorman zal geen rol spelen in de oostelijke Middellandse Zee: "De mogelijkheid Zr.Ms. Karel Doorman in te zetten als aanvulling/vervanging van Zr.Ms. Holland, wordt niet onderzocht", bevestigt de marinewoordvoerder.
Auteur: Kasper Goossens Kasper schrijft sinds november 2023 als freelance journalist voor Marineschepen.nl. Eerder werkte hij onder meer voor de Belgische nieuwswebsite Business AM, waar hij zich specialiseerde in defensie en geopolitiek. Wekelijks bundelt hij de belangrijkste gebeurtenissen in deze sectoren in een nieuwsbrief op Substack, 'Defense in Brief'. Kasper studeerde Journalistiek aan de Arteveldehogeschool in Gent.
