Sail Den Helder en de Marinedagen staan voor de deur, dus rijst de vraag welke schepen te bezoeken zijn. Dat zijn er dit jaar wel minder dan voorgaande jaren. De grote publiekstrekkers zullen Zr.Ms. Karel Doorman en het vrij nieuwe Indonesische zeilschip Bima Suci zijn.
De Marinedagen 2022 werden door bijna 100.000 mensen bezocht. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Veel schepen te zien, weinig te bezoeken
De lijst met namen van schepen op de Marinedagen-pagina van Defensie.nl is indrukwekkend, en dan vooral de lengte met twaalf Nederlandse schepen. Helaas betreft het vooral een overzicht van schepen die in de haven liggen, maar niet open zijn voor publiek. Tijdens deze editie van de Marinedagen zijn namelijk vijf grote Nederlandse marineschepen te bezoeken en twee Belgische schepen doen de deuren open.
Grote afwezige in de lijst van schepen is de Onderzeedienst. Voor het eerst is er geen enkel platform van de Onderzeedienst te bezoeken. In het verleden vormden zich lange rijen voor de opengestelde onderzeeboten, maar tijdens de Marinedagen van 2022 bleven de luiken van de boten dicht. Ook nu weer. In 2022 was de Mercuur echter wel te bezoeken. Dat zal dit keer ook niet mogelijk zijn.
Het aantal buitenlandse marineschepen is heel beperkt. Weliswaar is het Britse amfibisch transportschip HMS Albion wel in de haven, maar de generatiegenoot van de Rotterdam is alleen vanaf de kant te bekijken; dat schip is niet toegankelijk voor bezoekers.
Vergeleken met voorgaande edities is die van 2023 dus iets kleiner dan voorgaande jaren. Vorig jaar slaagde de organisatie er in om zes grote Nederlandse marineschepen open te stellen voor publiek, dit jaar dus vijf. De jaren er voor waren het er vaak acht of negen. Het aantal zeilschepen is nu ook kleiner dan tijdens de vorige twee edities van Sail Den Helder in 2013 en 2017.
Opvallende namen onder de zeilschepen
Aan de kant van de zeilschepen is de lijst iets langer en diverser. De meest opvallende naam is de Bima Suci, dit grote zeilschip van de Indonesische marine werd in 2017 gebouwd en heeft de bekende Dewaruci vervangen. In zekere zin is de Italiaanse afvaardiging ook opvallend; de Italiaanse marine beschikt over maar liefst acht zeilschepen (waaronder de bekende Amerigo Vespucci). De Orsa Maggiore behoort ondanks de naam 'Grote Beer' tot de kleinere schepen van het gezelschap.
De te bezoeken schepen op een rij.
Nederlandse marineschepen
• Zr.Ms. Karel Doorman, Joint Support Ship. De Doorman is het grootste schip van de Nederlandse marine en debuteerde in 2017 op de Marinedagen. Vorig jaar lag het schip wel in de haven, maar was het niet open voor publiek. Dit jaar is het dus wel te betreden en is het ongetwijfeld het meest indrukwekkende schip dat te bezoeken is. Het schip is wel beperkt opengesteld voor publiek, zo laat de marine weten, dus mogelijk zijn alleen de open dekken te betreden. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Zr.Ms. De Zeven Provinciën, fregat. Er gebeurt veel rond de luchtverdedigings- en commandofregatten. Momenteel worden ze gemoderniseerd en aan nieuwe updates wordt gewerkt. Samen met de Tromp zal de De Zeven Provinciën begin jaren dertig als eerste uit dienst gaan, maar dat betekent niet dat de schepen al aan hun voorpensioen zijn begonnen. De Tromp wist laatst tijdens Formidable Shield nog een supersoon doel uit de lucht te halen en een 'ballistisch' doel te volgen met de nieuwe SMART-L MM/N-radar. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Zr.Ms. Holland, patrouilleschip. De patrouilleschepen zijn de laatste jaren vooral actief in de West, waar zij steevast het stationsschip zijn. Daar doen ze onder andere aan drugsbestrijding en leveren noodhulp na orkaanpassages. De Holland is het eerste schip van de vier Oceangoing Patrol Vessels (OPV's). (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Zr.Ms. Zierikzee, mijnenjager. Normaliter stelt de Mijnendienst meerdere mijnenjagers open voor publiek. Dit keer niet, maar de Zierikzee kan de eer prima hoog houden. Het zal nog even duren voor de laatste van deze Alkmaarklasse-schepen uit Den Helder is vertrokken, maar de nieuwe schepen komen snel dichterbij. Deze worden momenteel gebouwd in Frankrijk. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Zr.Ms. Luymes, hydrografisch opnemingsvaartuig. Deze kaartenmakers op zee zijn belangrijk voor de marine en de civiele scheepvaart. Behalve het in kaart brengen van de zeebodem doen ze meer ondersteundende zaken op de Noordzee; van het bergen van een neergestort sportvliegtuigje tot het zoeken naar gezonken containers. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Duikvaartuigen. Diverse duikvaartuigen. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
Buitenlandse marineschepen
• BNS Leopold I, fregat. Het Belgische M-fregat BNS Leopold I is de voormalige Hr.Ms. Karel Doorman, het eerste M-fregat. Het schip wordt vervangen door het eerste Belgische ASW-fregat. (Foto: Belgische marine)
• BNS Bellis, mijnenjager. Zusterschip van de Nederlandse mijnenjagers. (Foto: Belgische marine)
Marine-zeilschepen
• Zr.Ms. Urania, marinezeilschip. Het opleidingszeilschip van de marine is uiteraard van de partij. (Foto: Defensie)
• BNS Zenobe Gramme, marinezeilschip. De Belgische evenknie van de Urania is de Zenobe Gramme. (Foto: Belgische marine)
• KRI Bima Suci, marinezeilschip. Dit Indonesische marineschip is ontworpen door een Nederlands bedrijf en gebouwd in Spanje. Het verving enkele jaren terug de indrukwekkende Dewaruci. (Foto: Jaime Karremann/ Marineschepen.nl)
• Capitan Miranda, marinezeilschip. Als dik 92-jarige is dit schip een van de oudste schepen die aanwezig zijn in Den Helder. Het eind 1930 in dienst gesteld als hydrografisch opnemingsvaartuig bij de marine van Uruguay. (Foto: Uruguayaanse marine)
• INS Orsa Maggiore, marinezeilschip. (Foto: Italiaanse marine)
Civiele zeilschepen
• Statsraad Lehmkuhl, zeilschip. Deze bark uit 1914 is een civiel schip, maar wordt ook door de Noorse marine gebruikt als opleidingsschip voor adelborsten. Ook Nederlandse adelborsten hebben op dit schip gevaren. (Foto: Bruno Girin/ CC BY-SA 2.0)
• Dar Mlodziezy, zeilschip. De 'Dar' heeft het Poolse Gdynia als thuishaven en is het opleidingsschip van de maritieme universiteit aldaar. (Foto: Bruno Girin/ CC BY-SA 2.0)
• Royalist, zeilschip. Opleidingsschip van de Marine Society & Sea Cadets en heeft Gosport, Engeland, als thuishaven. (Foto: GrahamAndDairne/ CC BY-NC 2.0)
Voormalige Nederlandse marineschepen
MAHU (voormalige mijnenveger Hr.Ms. Houtepen, Van Straelenklasse) (Foto: Stichting vrienden van de Mahu)
Bernisse (voormalige mijnenveger Hr.Ms. Bernisse, Beemsterklasse) (Foto: Stichting tot Behoud van de AMS ms BERNISSE)
Zeefakkel (voormalig rijksopnemingsvaartuig en opleidingsschip Zeefakkel), schip van het Zeekadetkorps Hellevoetsluis. (Foto: Zeekadetkorps Hellevoetsluis)
Bulgia (voormalig patrouille- en later opleidingsvaartuig Bulgia), schip van het Zeekadetkorps Alkmaar. (Foto: Zeekadetkorps Alkmaar)
Sittard (voormalige mijnenveger Hr.Ms. Sittard, Dokkumklasse), schip van het Zeekadetkorps Harlingen (Foto: Zeekadetkorps Harlingen)
De Naaldwijk, hier op een foto in actieve dienst. (Foto: Koninklijke Marine/ Nederlands Instituut voor Militaire Historie)
• Hydrograaf (voormalig hydrografisch opnemingsvaartuig Hydrograaf). Het oudste schip dat in Den Helder te bezoeken is. De Hydrograaf werd in 1910 in dienst gesteld en werd in 1962 van de stekte gevoerd. Het schip was het laatste Nederlandse marineschip dat met kolen gestookt is, tegenwoordig heeft het schip diesels. (Foto: Roel Hemkes/ CC BY 2.0)
Bezoekersinformatie
Sail Den Helder 2023 begint op donderdag 29 juni, de Marinedagen 2023 starten een dag later op 30 juni. Het gecombineerde evenement in Den Helder eindigt op zondag 2 juli. Behalve marineschepen zijn er uiteraard mariniers die demonstraties geven, ook zal een NH90-helikopter deelnemen. In Den Helder zullen diverse artiesten optreden en wordt de dag afgesloten met een 'laserlichtshow'. Het marineterrein is geopend van 9.00 uur tot 17.00 uur. Toegang is gratis.
Auteur: Jaime Karremann Jaime is oprichter van Marineschepen.nl en heeft meer dan 1.500 artikelen geschreven over uiteenlopende marine-onderwerpen. In 2017 gaf hij zijn non-fictieboek In het diepste geheim uit en later onderzeebootthriller Orka. Voor Jaime fulltime met deze site aan de slag ging, werkte hij ruim 12 jaar bij de marine, waarvan het grootste deel in een burgerfunctie. Jaime studeerde Communicatie in Groningen.
